Pomniki Historii: Mysłakowice, Bukowiec, Staniszów, Ciszyca, Karpniki, Wojanów, Bobrów

Szczypta historii

W piastowskich czasach powstał gród Jelenia Góra założony przez Bolesława III Krzywoustego. Pod panowaniem książąt jaworsko-świdnickich okolice miasta prężnie się rozwijały, głównie dzięki górnictwu rud żelaza i hutnictwo szkła. W 1392 r. na mocy układu o dziedziczeniu Jelenia Góra i okolice przeszła pod panowanie czeskie. W 1742 r. cały Śląsk przeszedł w ręce Prus, a później Niemiec. Wtedy rozwinęły się wielkie majątki, w skład których wchodziły pałace, folwarki, i parki krajobrazowe. Łączny czas przynależności okolic Jeleniej Góry do Polski wynosi 393 lata. Przypomnijmy, że czas przynależności do Czech wynosił 350 lat, a Prus i Niemiec 203 lata.

Dolina Pałaców i Ogrodów

Kotlina Jeleniogórska położona u podnóży Karkonoszy to nie tylko wspaniała przyroda i krajobrazy, ale też prawie 30 przepięknych rezydencji. Znajdziemy tu gotyckie zamki i wieże obronne, renesansowe dwory, barokowe pałace i XIX-wieczne, neogotyckie, neorenesansowe i klasycystyczne rezydencje, wzniesione przez najwybitniejszych architektów epoki. Pałacom towarzyszą rozległe parki krajobrazowe, z bogatym starodrzewem i urozmaiconą architekturą ogrodową. Kilka obiektów jest wpisanych na listę Pomników Historii.

Pałac na Wodzie w Staniszowie Dolnym

Pałac zbudował Heinrich von Reuss w II poł. XVIII w. Obecnie w pałacu mieści się hotel i restauracja. Pałac jest otoczony parkiem krajobrazowym z dużym stawem.

Pałac w Staniszowie
Pałac w Staniszowie, staw
Pałac w Staniszowie

Pałac Wojanów

Pierwszym obiektem rezydencjalnym w Wojanowie był renesansowy dwór zbudowany przez Nickel von Zedlitz und Nimmersath na pocz. XVII w. Po zniszczeniach w czasie wojny trzydziestoletniej odbudował go Christoph von Zedlitz. W I poł. założono park krajobrazowy. W XIX w. Wojanów należał do pruskiej rodziny królewskiej. Obecnie pałac jest przekształcony w kompleks hotelowo-konferencyjny.

Pałac Wojanów
Pałac Wojanów
Pałac Wojanów, widok od strony ogrodu
Ogród pałacowy
Ogród pałacowy

Pałac Łomnica

Pierwszym obiektem rezydencjalnym w Łomnicy był barokowy dwór wzniesiono ok. II połowy XVII w. W rezydencję pałacową został przebudowany w I poł. XIX w. przez Alberta Tollberga. Obecnie jest własnością prywatną. W sąsiednim budynku wzniesionym na pocz. XIX w. zwanym „Domem wdowy” obecnie znajduje się hotel oraz restauracja i kawiarnia. Znajdujący się przy pałacu (po drugiej stronie szosy) zespół folwarczny pełni obecnie funkcję handlowo-gastronomiczną (wyroby z lnu, produkty regionalne, piekarnia, restauracja, kuźnia).

Pałac Łomnica
Łomnica, Dom Wdowy
Pałac Łomnica, wnętrza by Dr. Bernd Gross – Own work, CC BY-SA 4.0
Pałac Łomnica, wnętrza by Kriskros – Own work, CC BY-SA 3.0 pl
Kościół w Łomnicy

Zamek Karpniki

Zamek został zbudowany w XIV w. przez Henryka Czirna. Gruntownej przebudowie uległ w poł. XIX w., kiedy nadano mu wygląd neogotycki. Obecnie budowla jest własnością prywatną i działa jako hotel i restauracja. Zamek jest otoczony parkiem krajobrazowym.

Zamek Karpniki by SchiDD – Praca własna, CC BY-SA 4.0
Zamek Karpniki
Zamek Karpniki

Pałac cesarski w Mysłakowicach

Pałac w Mysłakowicach wzniósł w pierwszej połowie XVIII w Maksymilian Leopold von Reibnitz. Przebudowa na styl klasycystyczny nastąpiła w 1816 na zlecenie hr. Augusta Neidharda von Gneisenau. Zmian dokonano w elewacji, nadbudowano mezzanino, na dachu skrzydła frontowego wzniesiono kryty kopułą belweder oraz zbudowano ogród zimowy. Po śmierci von Gneisenaua, posiadłość odkupił w roku 1831 król pruski Fryderyk Wilhelm III i przekształcił ją w rezydencję cesarską. Mysłakowicką posiadłość po śmierci Fryderyka Wilhelma III odziedziczyła wdowa Augusta von Harrach, która odsprzedała pałac w 1840 następcy tronu Fryderykowi Wilhelmowi IV. Rezydencję przebudowano w stylu neogotyckim. Pałac powiększono: wzniesiono wieżę, wielką jadalnię w osobnym skrzydle, przebudowano dachy i elewacje oraz zmieniono układ pomieszczeń. Obecnie w pałacu znajduje się siedziba szkoły podstawowej, co uchroniło pałac przed dewastacją.

Pałac w Mysłakowicach

Sala balowa miała w założeniu przypominać z zewnątrz parostatek z rzeki Missisipi. Płaski dach sali to pokład statku, z przodu tarasu dwa kominy, boczne wejścia to koła parostatku, a balkony nad tarasem to mostek kapitański.

Sala balowa by SchiDD – Own work, CC BY-SA 4.0
Pałac w Mysłakowicach
Bocianie gniazdo na kominie
Park przypałacowy w Mysłakowicach by InnaIna – Own work, CC BY-SA 3.0

Pałac w Ciszycy

Pod koniec XVIII w. śląski minister prowincji hrabia Karl Georg von Hoym wzniósł niewielki pałacyk w stylu empire. W 1825 roku dwór wraz z majątkiem, po trzyletnim okresie dzierżawy, nabył książę Antoni Henryk Radziwiłł, pełniący w latach 1815–1833 funkcję namiestnika Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Następnie dobra przeszły w posiadanie córki Antoniego Radziwiłła, Wandy, żony księcia Adama Czartoryskiego. Potomkowie Wandy i Adama Czartoryskich mieszkali w Ciszycy do 1927 roku tj. do czasu, gdy majątek zakupił baron von Stein-Äcker, który poddał pałacyk renowacji. Obecnie pałac i oficyna są własnością prywatną.

Pałac w Ciszycy od strony południowej by Enamo – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Pałac Bobrów

Na przełomie XVI/XVII w. Nickel von Zedlitz wybudował prosty kamienny dwór. Pod koniec XIX w. właścicielem został Hans Rudolf von Decker. Przebudował on dwór według planów berlińskiego architekta Paula Roetgera. Pałac w rękach rodziny von Decker pozostał do roku 1921. Do II wojny światowej w obiekcie m.in. znajdował się obiekt szkoleniowy SA. Po 1945 r. kolejno pałac zajmowany był przez; Armię Radziecką, ośrodek dla uchodźców politycznych z Grecji, dom poprawczy, ośrodek kolonijny, PGR, SKR, Inspektorat OC z Jeleniej Góry. Od końca lat 60. XX w. nieużytkowany, popadł w ruinę. Obecnie obiekt jest własnością prywatną.

Pałac w Bobrowie by Platanacero – Praca własna, CC BY-SA 4.0
Brama wjazdowa do pałacu w Bobrowie by Platanacero – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Pałac i park w Bukowcu

W drugiej połowie XVI wieku w Bukowcu wybudowano renesansowy dwór. W 1785 roku majątek nabył Friedrich Wilhelm von Reden, ówczesny królewsko-pruski minister górnictwa na Górnym Śląsku. Redenowie dokonali gruntownej przebudowy pałacu w stylu klasycystycznym. Utworzono jeden z pierwszych parków krajobrazowych na Dolnym Śląsku. Cały majątek został ukształtowany w typie angielskiej farmy ozdobnej, w skład której wchodziły pałac oraz zabudowa folwarczna otoczone rozległym parkiem romantycznym.

Pałac w Bukowcu
Pałac w Bukowcu
Folwark w Bukowcu by SchiDD – Own work, CC BY-SA 4.0
Park w Bukowcu by SchiDD – Own work, CC BY-SA 4.0
Park romantyczny w Bukowcu, stawy, widok na Śnieżkę by SchiDD – Own work, CC BY-SA 4.0
Park, kaplica grobowa rodziny von Reden by SchiDD – Own work, CC BY-SA 4.0

Pałac Miłków

Pałac w Miłkowie został wzniesiony w II poł. XVII w. Po pożarze w roku 1768, obiekt odbudował ówczesny właściciel, hrabia Johann Nepomucen Lodron-Laterano. Nadał on pałacowi klasycystyczny wystrój oraz rozbudował park krajobrazowy. Obecnie w pałacu znajduje się hotel i restauracja.

Pałac w Miłkowie
Pałac w Miłkowie
Pałac w Miłkowie, widok na Karkonosze

Kuchnia regionalna

Na nocleg wybraliśmy hotel w Pałacu Miłków, prowadzony przez rodzinę Spiżów. W pałacu znajduje się restauracja, która serwuje m.in. tagliatelle z łososiem i krewetkami koktajlowymi w sosie śmietanowo –porowym oraz filet z kaczki serwowany na konfiturze z czerwonej cebuli, z borówkami, pieczonym jabłkiem, rozetkami ziemniaczanymi i buraczkami karmelizowanymi w miodzie.

Rodzina prowadzi w podziemiach wrocławskiego Ratusza pierwszy w Polsce minibrowar „Spiż”. Słynne piwo spiżowe, produkowane na miejscu, można nabyć także w Miłkowie. Do wypróbowania mamy piwo jasne, mocne, pszeniczne, ciemne, karmelowe i miodowe.

Praktyczne informacje

  • Hotel Pałac Restauracja Spiż, ul. Wiejska 218, Miłków k. Karpacza

Zaplanuj wycieczkę