Szczypta historii – ziemia rudzka, czyli wieluńska

Podczas rozbicia dzielnicowego ziemia wieluńska, zwana wtedy rudzką, znalazła się pod panowaniem Piastów śląskich. Ziemię rudzką ponownie przyłączył do Wielkopolski książę Przemysł I. Po upadku grodu w Rudzie i zwiększeniu się gospodarczego znaczenia Wielunia, w 1281 roku przeniesiono siedzibę kasztelanii do Wielunia i odtąd w źródłach historycznych ziemia rudzka zastąpiona jest nową nazwą – ziemia wieluńska. W latach 1370–1391 w ziemi wieluńskiej i w pobliskiej Częstochowie rządy sprawował Władysław Opolczyk. W 1391 r. ziemię wieluńską przyłączył ostatecznie do Królestwa Polski król Władysław II Jagiełło; ze względu na skromne rozmiary ok. 1420 r. została włączona do województwa sieradzkiego. Granica została ustalona na rzece Prośnie. Ziemie te w czasie II rozbioru (1993 r.) przypadły Prusom, a później podzielono je granicą na Prośnie na część pruską i rosyjską (prawy brzeg rzeki). Ziemia wieluńska powróciła do Polski w 1918 r. Ziemia wieluńska po prawej stronie Prosny należy do Polski przez 931 lat, sąsiednie Kępno przez 801 lat, a ziemie na południe od Prosny (Byczyna) 428 lat.

Bolesławiec

W czasie  rozbicia dzielnicowego Bolesławiec został wcielony do Korony przez króla Władysława Łokietka. W 1335 ziemia wieluńska należała do króla polskiego Kazimierza Wielkiego, który w 1370 zbudował w Bolesławcu zamek murowany. Oktogonalna wieża (stołp) w obrębie dziedzińca, pochodzi z końca XIV w. i przetrwała do dziś jako najlepiej zachowany i najbardziej charakterystyczny element warowni.

Wieża zamkowa w Bolesławcu
Zamek w Bolesławcu

Kościół pw. Świętej Trójcy w Bolesławcu

Barokowy kościół parafialny pw. Świętej Trójcy pochodzi z lat 1696–1723.

Kościół Św. Trójcy by Mnino – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Chróścin

W czasie Królestwa Polskiego właścicielem majątku w Chróścinie został  rosyjski arystokrata Łopuchin. Wybudował on neogotycki zamek w II poł. XIX w. Obecnie mieści się tu Dom Pomocy Społecznej „Chróścin-Zamek”. W jego pobliżu znajduje się niewielka cerkiew prawosławna. Całość jest położona pośród lasów, w pobliżu Prosny (dawnej granicy).

Chróścin-Zamek by Qzior – Praca własna, CC BY-SA 4.0
Chróścin – Zamek

Rodzina Łopuchinów ufundowała budowę prywatnej niewielkiej cerkwi. Służyła ona głównie rodzinie (miała być grobowcem Łopuchinów) oraz prawosławnym służącym i stacjonującym w okolicy żołnierzom z garnizonu przygranicznego. Cerkiew św. Jerzego w Chróścinie jest jedyną wiejską świątynią prawosławną w województwie łódzkim.

Cerkiew w Chróścinie

Byczyna

Jan Długosz wymieniał Byczynę w swej kronice jako miasto. Kronikarze potwierdzają wiadomość, że przed 1054 miasto było przejściowo siedzibą biskupa wrocławskiego, gdyż za czasów Mieszka I sufragania biskupia została przeniesiona do Byczyny, zaś dopiero później do Wrocławia. Pierwotnie miasto należało do Księstwa Wrocławskiego. W bitwie pod Byczyną 24 stycznia 1588 wojska Jana Zamoyskiego zwyciężyły armię arcyksięcia austriackiego Maksymiliana, pretendenta do tronu polskiego. Po śmierci ostatniego księcia legnicko-brzeskiego Jerzego Wilhelma w 1675 r., Byczyna przeszła pod bezpośredni zarząd władców Austrii, a od 1742 znalazła się w granicach Prus, a później Niemiec. Od 1945 miasto należy do Polski. Byczyna jest określana jako jedno z najstarszych miast Śląska.

Juliusz Kossak: Poddanie się Arcyksięcia Maksymiliana pod Byczyną

Miasto zachowało wiele ze swego pierwotnego średniowiecznego wyglądu –  mury obronne XV/XVI w. zachowane niemal w całości (długość obwarowań wynosi 912 m, wysokość murów wynosi 5,5–6 m., grubość 1,35-1,7 m). Miasta strzegą trzy wieże.

Brama zachodnia

Brama zachodnia tzw. Niemiecka pochodzi z XV w.

Brama zachodnia tzw. Niemiecka

Brama wschodnia

Brama wschodnia tzw. Polska pochodzi z XV w.

Brama Polska z fragmentem murów
Brama Polska

Baszta południowa

Baszta południowa tzw. Piaskowa pochodzi z XVI w.

Baszta południowa tzw. Piaskowa z fragmentem murów

Kościół pw. Świętej Trójcy w Byczynie

Kościół pw. Świętej Trójcy wzniesiono w stylu barokowym w 1767 r.

Kościół Świętej Trójcy
Kościół Świętej Trójcy

Kościół św. Mikołaja

Kościół św. Mikołaja zbudowano w XIV w. w stylu gotyckim. W XVI wieku stał się kościołem ewangelickim.

Kościół św. Mikołaja
Kościół św. Mikołaja

Ratusz

Ratusz wraz z otaczającymi domami pochodzi z przełomu XV w. i XVI w., został odrestaurowany w stylu barokowo-klasycystycznym w XVIII w. Całkowicie spłonął w 1945, a został pieczołowicie zrekonstruowany z zachowaniem dawnej stylistyki 25 stycznia 1968 r. – w 380 rocznicę pokonania arcyksięcia Maksymiliana.

Ratusz
Ratusz

Kuchnia regionalna

W piwnicach byczyńskiego ratusza znajduje się Restauracja Hetmańska. Lokal oferuje naleśniki, sałatki i pizze.

Pożyteczne informacje

  • Hetmańska Restauracja & Pub, ul. Rynek 1, Byczyna