Tatry Wysokie
Tatry Wysokie to najwyższa część Tatr o charakterze alpejskim ukształtowanym w swoim obecnym kształcie w czasie orogenezy alpejskiej. Grzbiet Tatr Wysokich składa się z granitoidów, powstałych 310–315 milionów lat temu. Rzeźba uformowana została przez lodowce górskie podczas zlodowaceń plejstoceńskich. Obszar pól firnowych lodowców znajdował się powyżej 1400–1600 m n.p.m., a jęzory lodowców schodziły do ok. 1000 m n.p.m. (Dolina Białki – 920 m n.p.m.). Jednym ze świadectw epoki lodowej są tatrzańskie jeziora, w tym Morskie Oko. Morskie Oko ma powierzchnię 34,93 ha.
Spór o Morskie Oko
Początki sporu o tereny tatrzańskie sięgają XVI wieku. Węgierskie i polskie osadnictwo na terenach tatrzańskich powodowało systematyczne kurczenie się pasa ziemi niczyjej i tworzyło potrzebę doprecyzowania granicy[2]. W 1575 roku podpisano umowę pomiędzy Polską a Węgrami wyznaczającą granicę w Tatrach. Biegła ona wówczas rzeką Białką i Białą Wodą na Mały Jaworowy Szczyt, a stamtąd granią główną przez Polski Grzebień, Zadni Gerlach, Rysy, Mięguszowiecki Szczyt, Szpiglasowy Wierch. Po I rozbiorze Polski Tatry znalazły się pod panowaniem Austrii i wtedy ustalono granicę pomiędzy Węgrami a Galicją na linię Rysy – Żabia Grań – połączenie Rybiego Potoku z Białą Wodą. W 1889 roku dobra zakopiańskie wraz z Dolinie Rybiego Potoku kupił hrabia Władysław Zamoyski. Spowodowało to zatarg zbrojny z księciem Christian Hohenlohe, który władał doliną Jaworzynki. W 1901 roku władze austriackie i węgierskie powołały wspólnie w Grazu Międzynarodowy Sąd Rozjemczy ds. ustalenia granicy w Tatrach. Węgrzy chcieli wytyczenia granicy z Rysów przez Czarny Staw pod Rysami i Morskie Oko Rybim Potokiem do jego połączenia z Białą Wodą. Strona galicyjska wygrała i granica pozostała zgodnie z jej dzisiejszym przebiegiem z Rysów Granią Żabiego do połączenia Rybiego Potoku z Białą Wodą). W 1918 r. Polska zajęła obszar Jaworzyny Tatrzańskiej, a wojska dotarły do Kieżmarku. W 1920 r. Czechosłowacja wykorzystała tragiczną sytuację podczas wojny z bolszewikami i zmusiła Polskę do rezygnacji z terenów Spisza. Po konferencji w Monachium we wrześniu 1938, Polska zajęła Zaolzie i kawałek Tatr z całą Doliną Jaworzyny, częścią Tatr Bielskich (Hawrań) i Spisza. Przez rok najwyższym polskim szczytem był Lodowy Szczyt (2627 m n.p.m.).
Lodowce w Tatrach
W plejstocenie klimat zaczął się oziębiać i zaczęła się epoka lodowcowa. Lądolód kilkakrotnie pokrył znaczną część Polski, ale nigdy nie sięgnął Tatr. Lodowce tatrzańskie były zjawiskiem lokalnym, samodzielnym. Jeszcze 20 tys. lat temu doliny w Tatrach były wypełnione lodowcami. W kotle Morskiego Oka i Czarnego Stawu utworzyły się pola firnowe, a Doliną Rybiego potoku spływał lodowiec współtworząc największy lodowiec tatrzański Doliny Białki o długości 16 km.
Schronisko PTTK nad Morskim Okiem
Schronisko nad Morskim Okiem znajduje się na wysokości 1410 m n.p.m. na polodowcowym wale morenowym. Składa się z dwóch części: Starego Schroniska pochodzącego z XIX wieku i Nowego Schroniska, wybudowanego w 1908 roku przez Towarzystwo Tatrzańskie. Schronisko jest zarządzane przez PTTK.
