Szczypta historii
Ruś Halicka, w tym Bieszczady, zostały przyłączone do Polski przez Kazimierza Wielkiego w 1345 r. Aż do zaborów tereny te stanowiły część Królestwa Polskiego, a później zagarnęli je Austriacy i w 1918 r. powróciły do Polski ( w sumie 553 lat w Polsce). W wyniku paktu Ribbentrop – Mołotow, Polskę podzielono pomiędzy Niemcy i Rosję – granicę ustanowiono na Sanie. Do dziś możemy zobaczyć ruiny niemieckich strażnic granicznych w Studennem i Krywem. Po wojnie granicę polsko-radziecką ponownie ustanowiono granicę na Sanie i stąd wioski takie jak Smolnik i Chmiel znalazły się po rosyjskiej stronie. W 1947 r. zorganizowano akcję Wisła – wysiedlono wszystkich Bojków zamieszkujących polskie Bieszczady i spalono wszystkie wsie, łącznie z cerkwiami. Tereny na północ od Sanu i Otryt wróciły do Polski w 1953 r. na skutek układu o wymianie Grzędy Sokalskiej na kawałek Bieszczadów.
Dzika dolina Sanu
Tereny doliny Sanu rozciągającej się na wysokości Otrytu były po wojnie, a praktycznie do dzisiaj niedostępne. Wielka Pętla Bieszczadzka, zbudowana w 1962 r. ominęła te tereny. Jedyne połączenie drogowe zapewniała droga ze Smolnika do Dwernika, przedłużona później do Zatwarnicy. W czasach gierkowskich pobudowano drogi leśne po obu brzegach doliny Sanu, a w Krywem i Studennem mosty na Sanie. Powódź zniszczyła most w Krywem i dzisiaj dolina Sanu na odcinku od Zatwarnicy do Rajskich pozostaje nie zamieszkana. Tereny te są trudno dostępne dla masowej turystyki.
Hulskie
Hulskie to dawna wioska położona nad potokiem Hulskie. W roku 1946 w ramach „akcji żniwnej” wieś została kompletnie spalona przez sotnię UPA U-3, a ludność miejscowa została przesiedlona w ramach wymiany ludności na radziecką Ukrainę. Dziś po wsi pozostało jedynie cerkwisko, cmentarz oraz ruiny młyna. Drogi całkowicie zarosły, powstało tylko jedno gospodarstwo.
Dotarliśmy do ruin cerkwi. w Hulskich.
Krywe
Krywe to dawna wieś dworska rodziny Łążyńskich. W sierpniu 1938 odbyła się w Krywem uroczystość 950-lecia chrztu Rusi, w której uczestniczyło ok. 2000 wiernych z powiatów leskiego i turczańskiego. Obok cerkwi postawiono pamiątkowy krzyż. Zabudowania dworskie oraz tartak spalone zostały we wrześniu 1945 przez oddział UPA. Wysiedlenia do ZSRR mieszkańcy Krywego przeczekali w okolicznych lasach i w wyniku obławy wywieziono na Wschód jedynie 16 rodzin. Całą wieś wysiedlono na Ziemie Zachodnie dopiero wiosną – w maju 1947 podczas akcji „Wisła”. W kilka godzin zabrano wszystkich ludzi i po ich wyjściu wszystkie zabudowania podpalono.
Od lat 60. do końca 80. prowadzono tu letni wypas bydła. W latach 70-tych wybudowano most na Sanie (obecnie zniszczony). Dziś jest to prawie pustkowie. Pozostały ruiny cerkwi św. Paraskewy i ruiny dworu. W lesie znajduje się ośrodek hodowli żubrów.
Tworylne
W Tworylnym przed wojną istniał dwór rodziny Łęckich. Po 17 września 1939 roku na Sanie ustanowiono granicę między Niemcami a ZSRR. Znajdowała się tu niemiecka strażnica graniczna, której pozostałości można oglądać do dzisiaj.
W czwartek 18 stycznia 1945 miał miejsce mord partyzantów UPA w Tworylnym. W 1947 w ramach Akcji „Wisła” wieś została kompletnie spalona przez oddział Ludowego Wojska Polskiego, a mieszkańców przesiedlono na Mazury. Dziś po wsi pozostało jedynie szereg śladów dawnej zabudowy oraz cerkwisko po cerkwi św. Mikołaja, zbudowanej w 1876 (podmurówka i ruiny dzwonnicy). Obok znajduje się krypta grobowa, będąca pozostałością kaplicy dworskiej, zbudowanej w 1893 r. przez Wincentego Łęckiego. Widoczne są również ślady zabudowań dworskich. W Tworylnym znajduje się też mały ośrodek hodowli żubrów.
Studenne
Studenne to nieistniejąca wieś położona nad Sanem u podnóża Tołstej. W 1926 na grzbiecie wzniesienia oddzielającego Studenne od Terki wybudowano cerkiew. Po II wojnie światowej Studenne całkowicie zniszczono.
U ujścia potoku do Sanu znajdowało się źródełko uznawane za cudowne, a nad nim kapliczka ufundowana w 1873 r. przez miejscowego gospodarza Hryhorija Jawornyckiego.
Most na Sanie w Studennym jest zwornikiem szlaków.
