Szczypta historii
San na wysokości Otrytu był przez jakiś czas rzeką graniczną: najpierw w wyniku paktu Ribbentrop – Mołotow, Polskę podzielono pomiędzy Niemcy i Rosję i granicę ustanowiono na Sanie (1939-41). Do dziś możemy zobaczyć ruiny niemieckich strażnic granicznych w Studennem i Krywem. Po wojnie granicę polsko-radziecką ponownie ustanowiono na Sanie i stąd wioski takie jak Sękowiec i Chmiel znalazły się po rosyjskiej stronie. W 1947 r. zorganizowano akcję Wisła – wysiedlono wszystkich Bojków zamieszkujących polskie Bieszczady i spalono wszystkie wsie, w tym Zatwarnicę. Dzięki swemu położeniu po radzieckiej stronie, Chmiel wraz cerkwią ocalał. Chmiel powrócił do Polski w 1953 r. na mocy układu o wymianie Grzędy Sokalskiej na kawałek Bieszczadów (Otryt, Okolice Lutowisk i Ustrzyk Dolnych). Stąd Bieszczady na północ od Sanu (Otryt, Chmiel) należą do Polski 547 lat, natomiast na południe od Sanu (Zatwarnica) przez 553 lata.
Dzika dolina Sanu
Tereny doliny Sanu rozciągającej się na wysokości Otrytu były po wojnie, a praktycznie i do dzisiaj trudno dostępne. Wielka Pętla Bieszczadzka, zbudowana w 1962 r. ominęła te tereny. Jedyne połączenie drogowe zapewniała droga ze Smolnika do Dwernika, przedłużona później do Zatwarnicy. W czasach gierkowskich pobudowano drogi leśne po obu brzegach Doliny Sanu, a w Krywem i Studennem mosty na Sanie. Powódź zniszczyła most w Krywem i dzisiaj dolina Sanu na odcinku od Zatwarnicy do Rajskich pozostaje nie zamieszkana. Tereny te są nadal trudno dostępne dla masowej turystyki.
Rezerwat Hulskie
Rezerwat przyrody „Hulskie” został utworzony w roku 1983 na powierzchni 189,87ha. Znajduje się na południowych stokach Otrytu. Celem rezerwatu jest ochrona lasu jodłowo-bukowego (buczyna karpacka), jednego z najbogatszych w Bieszczadach skupisk fauny rozsianej na dwóch piętrach roślinnych oraz ostoi rysia, żbika, wilka, niedźwiedzia brunatnego a także orła przedniego i orlika. Spotkać tu można także wiele gatunków gadów i płazów, m.in. salamandrę plamistą, żmiję zygzakowatą, padalca, zwinkę oraz węża Eskulapa.
Sękowiec
W Sękowcu znajduje się most na Sanie. Na parkingu przy moście Andrzej i Małgosia zorganizowali w 1977 r festiwal piosenki turystycznej YAYA 77.
Zatwarnica
Zatwarnica to wieś położona nad Potokiem Głębokim, dopływem Sanu. Zatwarnica była kiedyś jedną z największych miejscowości w tym rejonie. Już w 1936 r. otworzono tu most na Sanie. Po wojnie, przysiółek Suche Rzeki był centrum oporu UPA. Odbyło się tutaj wiele potyczek. W 1946 r. wieś została kompletnie spalona przez sotnię Bira, a ludność miejscowa wysiedlona w ramach wymiany ludności na Ukrainę.
Suche Rzeki
Z Suchych Rzek wiedzie szlak na Połoninę Wetlińską. Tuż po wojnie był to zupełnie niedostępny region z uwagi na to, że jedyna droga przez Zatwarnicę kończyła się na Sanie – na granicy z ZSRR. Wykorzystywała to sotnia UPA „Bira”, która aż do 1947 r. miała tutaj swoją bazę z całym zapleczem, szpitalem i szkołą wojskową.
Dwernik Kamień
Wycieczka z Zatwarnicy na Dwernik Kamień przebiega koło wodospadu na potoku Hylaty.
Zakapiory bieszczadzkie
W latach 70./80. zeszłego wieku Bieszczady były dzikie, praktycznie niezamieszkałe. Przybyli tu ludzie poszukujący swobody i wolności, zrywający całkowicie z dotychczasowym sposobem życia. Olbrzymim wysiłkiem budowali tutaj swoje pierwsze siedziby, przezwyciężali ogromne trudności. Jednym z nich jest Ryszard „Prezes” Krzeszewski. Dotarł do Chmiela w 1981, kupił ziemię, wykarczował ją, zbudował stajnię dla koni i zaczął hodowlę od dwóch koni. Mieszkał przez rok w namiocie, a później w stajni bez prądu. Gdy założył rodzinę, to stajnia się spaliła. Przy pomocy żony Joanny zbudowali piękny dom. Zaczęli przyjmować gości. Dziś to duże gospodarstwo agroturystyczne „U Prezesa” oferujące aktywny wypoczynek, świetne jedzenie i konne obozy i „łazęgi” po Bieszczadach. Stadnina liczy obecnie 15 koni.
Pożyteczne informacje
- Gospodarstwo agroturystyczne „U Prezesa”, Chmiel 28, tel. 500 400 914