Mapa regionu Beskid Wysokihttps://smakipolski.pl/www/mapa/#Mapak3
Mapa szlaków turystyki kulinarnejhttps://smakipolski.pl/www/mapa/#Trasy&miasto=zawoja
https://smakipolski.pl/www/mapa/#Trasa297

Babia Góra

Babia Góra to najwyższy szczyt Beskidu Żywieckiego, a jednocześnie poza Tatrami najwyższy szczyt w Polsce. Jej najwyższy wierzchołek zwany Diablakiem ma 1725 m n.p.m. Sąsiadujący szczyt Małej Babiej Góry zwany Cylem ma 1517 m n.p.m. Granią masywu Babiej Góry biegnie Wielki Europejski Dział Wodny – na północy wody wpadają do Skawicy, dopływu Skawy (dalej Wisły, zlewisko Morza Bałtyckiego), a potoki na południu zasilają Orawę (dalej Wag, zlewisko Morza Czarnego). Partie wierzchołkowe pokrywa największe w całych polskich Beskidach Zachodnich rumowisko skalne.

Babia Góra widziana z Rycerzowej by Adrian Tync – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Szczypta historii

Grzbietem Małej Babiej Góry do Diablaka i dalej skręcając ostro na południe przebiega granica polsko-słowacka. W czasach Cesarstwa Austriacko-Węgierskiego (zaboru austriackiego) granica pomiędzy Galicją a Węgrami biegła dalej na Przełęcz Krowiarki i Policę i dopiero tam zakręcała na południe. W tym czasie cały region Orawy, pokrywający się z dorzeczem Górnej Orawy należał do Królestwa Węgier. Region był mozaiką narodowościową: w większości w Górnej Orawie zamieszkiwała ludność polska, a w Dolnej – słowacka.

Po I wojnie światowej wybuchł spór pomiędzy Polską a Czechosłowacją o przynależność regionu, który miał rozstrzygnąć plebiscyt. Polska atakowana w 1920 roku przez Rosjan, zgodziła się na podział Orawy bez plebiscytu. Granicę ustalono w 1924 r. Po II wojnie światowej granicę między Polską a Czechosłowacją określiła umowa zawarta w 1958 r. Tereny na północ od Babiej Góry należą do Polski przez 742 lata, na wschód od Przełęczy Krowiarki przez 878 lat, a na południe (Górna Orawa) przez 335 lat.

Przełęcz Krowiarki – Babia Góra

Przełęcz Krowiarki (1012 m n.p.m.) jest dogodnym miejscem rozpoczęcia wycieczki na Babią Górę. Na parkingu zostawiamy samochód. Trasa początkowo biegnie przez las, aż do Sokolicy (1367 m n.p.m.).

Na Przełęczy Krowiarki
Droga z Krowiarek
W dali Babia Góra
Nad chmurami w dali pojawiły się Tatry
Napłynęły chmury …

Za Sokolicą grzbietowy szlak wchodzi w strefę kosodrzewiny. Zdobywamy pierwszy wierzchołek Babiej Góry zwany Kępą (1521 m n.p.m.). Dalej wchodzimy na Gówniak (1617 m n.p.m.).

Zaatakowały nas chmury
… i znów pojawiło się słońce
Sokolica
Tatry zdają się być na wyciągnięcie ręki …
Kępa
Gówniak
Coraz bliżej szczytu …
Podchodzimy pod Diablaka, wieje niemiłosiernie

Na Gówniaku kończy się kosodrzewina i zaczyna się rumowisko skalne. W naszej wycieczce towarzyszymy „Dzikim Morsom” z Łodzi, którzy trasę na Babia Górę pokonują tylko w szortach. Dochodzimy w końcu do Diablaka (1725 m n.p.m.).

Roznegliżowany „Dziki Mors” w drodze na Diablaka, temperatura odczuwalna – 15 C

Z wierzchołka Diablaka roztacza się wspaniała panorama okolicznych gór. Największe wrażenie robią odległe Tatry.

Widok na Tatry Bielskie (najbardziej z lewej), następnie Tatry Wysokie (do 1/3 panoramy od lewej) i Tatry Zachodnie (środek i po prawej), Niskie Tatry daleko z prawej
Tatry Bielskie: H-Hawrań; Tatry Wysokie: Ł-Łomnica, L-Lodowy, G-Gerlach, W Wysoka z Rysami, M-Mięguszowieckie ze Świnicą, poniżej G-Giewont, H-Hruby, K-Krywań; Tatry Zachodnie: C-Ciemniak, S-Smreczyński, K-Kamienista, B-Bystra, S-Starorobociański, W-Wołowiec; Rohacze: H-Hruba Kopa
„Dzikie Morsy” na szczycie
Kamienisty szczyt Babiej Góry, w dali Tatry
Krzyż na szczycie
Schron przeciwwietrzny na szczycie
Panorama ze szczytu

Babia Góra – Cyl – Markowe Szczawiny

Ze szczytu Diablaka schodzimy na Przełęcz Bronę i wspinamy się na szczyt Małej Babiej Góry, czyli Cyl (1517 m m.n.p.). Stąd mamy wspaniały widok na Babia Górę.

Schodzimy na Przełęcz Brona
Wchodzimy na Cyl
Cyl
Panorama z Cylu
Znowu nadchodzą chmury …
Słońce świeci intensywnie, ale jest -15 C (temp. odczuwalna)

Wracamy na Przełęcz Brona i schodzimy do schroniska PTTK w Markowych Szczawinach.

Przełęcz Brona
Diablak, Kościółki i z lewej na dole Przełęcz Brona
Żegnamy się z Babią Górą
Schodzimy do Markowych Szczawin

W 1906 r. Towarzystwo Tatrzańskie zbudowało na Hali Markowej, zwanej też Markowymi Szczawinami pierwsze polskie schronisko turystyczne w tej części Beskidów. Obiekt przetrwał do 2007 i w 2010 zastąpił go nowy budynek.  Obok, w dawnej dyżurce GOPR, znajduje się Babiogórski Ośrodek Historii Turystyki Górskiej.

Schronisko PTTK na Markowych Szczawinach, wiwatujące „Dzikie Morsy”
Dawna GOPR-ówka, obecnie siedziba Babiogórskiego Ośrodka Historii Turystyki Górskiej na Markowych Szczawinach by Pudelek – Praca własna, CC BY-SA 3.0

Markowe Szczawiny – Przełęcz Krowiarki

Z Markowych Szczawin leśną drogą bez problemów dociera się z powrotem na Przełęcz Krowiarki.

Słońce zachodzi …
Droga na Krowiarki, słońce zachodzi …

Niedaleko schroniska odgałęzia się na Diablak żółty szlak turystyczny zwany „Percią Akademików”. Szlak – mimo niewielkiej długości – jest jednym z najciekawszych i najtrudniejszych w polskich Beskidach. Aby ułatwić poruszanie się tym szlakiem, zamontowano na nim w miejscu o największych trudnościach łańcuchy i klamry, co czyni go de facto jedynym takim szlakiem w Beskidach (szlak jednokierunkowy, tylko do podchodzenia). Szlak jest zamykany zimą ze względu na zagrożenie lawinowe.

Pożyteczne informacje

  • trasa Przełęcz Krowiarki – Babia Góra (Diablak): znaki czerwone, czas przejścia 2:25 h, 4.6 km, suma podejść 732 m
  • trasa Babia Góra – Mała Babia Góra (Cyl): znaki niebieskie, 1:15 h, 2.8 km, suma podejść 111 m, suma zejść 319 m
  • trasa Mała Babia Góra (Cyl) – Markowe Szczawiny (PTTK): znaki niebieskie i czerwone,  0:35 h, 1.8 km, suma podejść 2 m, suma zejść 331 m
  • trasa Markowe Szczawiny (PTTK) – Przełęcz Krowiarki: znaki niebieskie, 1:50 h, 6.3 km, suma podejść 220 m, suma zejść 396 m