Katedra płocka – Pomnik Historii
Postanowiliśmy zwiedzić historyczną stolicę Mazowsza oraz stolicę Polski w latach 1079–1138, czyli Płock. Płock jest położony na skarpie wiślanej na Pojezierzu Dobrzyńskim o krajobrazie pagórkowatym ukształtowanym podczas ostatniego zlodowacenia.
Szczypta historia
W czasach Mieszka I i Bolesława Chrobrego Mazowsze wchodziło w skład Państwa Polskiego jako jedna z najdawniejszych prowincji. W 1075 za panowania Bolesława Śmiałego zostało utworzone biskupstwo mazowieckie ze stolicą w Płocku. Po wygnaniu Bolesława Śmiałego jego brat Władysław Herman w 1079 roku przejął władzę w państwie i przeniósł stolicę z Krakowa do Płocka.
W wyniku rozbicia dzielnicowego w 1138 roku Płock stał się stolicą książąt mazowieckich, którzy rządzili bądź całym Mazowszem, bądź księstwem płockim. Książe Konrad Mazowiecki w 1226 r. sprowadził Krzyżaków na Mazowsze. W latach 1351–1370 król polski Kazimierz Wielki był jednocześnie księciem płockim. Z inicjatywy króla na terenie grodu powstał nowy murowany zamek, otoczony podwójnym pasem murów obronnych i fosą. Mazowsze utrzymywało niezależność aż do śmierci ostatniego piastowskiego księcia płockiego Janusza II. W roku 1495 r. Jan Olbracht przyłączył księstwo płockie do Korony.
Upadek miasta przyniosły wojny szwedzkie w latach 1656–1657 r i wojna północna (1700–1721). W 1793 r. w wyniku II rozbioru Polski Płock dostał się pod panowanie Prus i miał być stolicą Nowych Prus Wschodnich utworzonych na zagarniętych terenach na wschód od Wisły. Tereny na zachód od Wisły (z Warszawą i Poznaniem) miały się nazywać Prusami Południowymi. W okresie Wielkiego Księstwa Warszawskiego Płock był stolicą departamentu płockiego. W czasach Królestwa Kongresowego Płock stał się miastem wojewódzkim. Łącznie ziemia płocka przynależała do Polski 902 lata.
Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Bazylika jest położona na wznoszącym się 60 m nad Wisłą Wzgórzu Tumskim. W 1130 r. na miejscu pierwszej romańskiej katedry z czasów Bolesław Śmiały zbudowano nowej, okazałą świątynię z ciosów granitowych. Prowadziły do niej słynne brązowe drzwi płockie (znajdują się one w soborze św. Zofii w Nowogrodzie Wielkim. Na przełomie XIII/XIV w. dobudowano gotyckie wieże. W katedrze pochowany jest król Władysław Herman, Bolesław Krzywousty i kilkunastu książąt mazowieckich. Katedra jest Pomnikiem Historii.
W kruchcie znajduje się kopia słynnych brązowych, romańskich Drzwi płockich, wykonanych dla katedry płockiej około 1154 roku w Magdeburgu.
W Kaplicy Królewskiej znajduje się sarkofag dwóch władców Polski – Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego.
Diadem płocki, korona księcia Konrada I mazowieckiego by Maciej Szczepańczyk, praca własna, CC BY 3.0
Zamek książąt mazowieckich
Zamek książąt mazowieckich został wzniesiony na początku XIV wieku przez Bolesława II mazowieckiego i rozbudowany przez Kazimierza Wielkiego. Do 1495 roku był siedziba książąt mazowieckich. Od XVI w. został przekształcony w klasztor Benedyktynów. Obecnie znajduje się tu Muzeum Diecezjalne.
Ratusz i Stary Rynek w Płocku
Klasycystyczny ratusz został wzniesiony w 1827 r. zaprojektowany został przez Jakuba Kubickiego (twórcy m.in. Belwederu w Warszawie), w okresie klasycyzmu był miejscem ostatniego posiedzenia Sejmu Królestwa Polskiego w 1831 r. (tzw. Sejm Powstańczy).
Katedra Mariawicka
Katedra mariawicka nosi nazwę Świątynia Miłosierdzia i Miłości. Została wybudowana w stylu neogotyku angielskiego z inicjatywy Marii Franciszki Kozłowskiej w 1914 r. Poza kościołem w skład kompleksu budynków wchodzi także klasztor – siedziba władz Kościoła Starokatolickiego Mariawitów.
Kolegiata św. Bartłomieja
Kościół kolegiacki św. Bartłomieja został ufundowany w 1356 roku przez Kazimierza Wielkiego, Gotycka świątynia była wielokrotnie przebudowywana. W XVIII w. w wyniku osuwania skarpy rozebrano boczne kaplice, a wejście w stylu barokowym dobudowano od strony Starego Rynku. W kościele znajduje się wczesnobarokowy ołtarz z roku 1640.
Muzeum Mazowieckie
Muzeum regionalne w Płocku zostało założone w 1820 r. W 1967 została w nim zorganizowana pierwsza w Polsce muzealna prezentacja sztuki secesyjnej. Obecnie muzeum posiada największą kolekcję sztuki secesyjnej w Polsce.
Kuchnia regionalna
Udaliśmy się do Karczmy pod Strzechą. Polecamy dobry rosół i czerninę. Największą sławą cieszą się pierogi z mięsem, soczewicą, kaszą gryczaną i warzywami.
Praktyczne informacje
- Karczma pod Strzecha, ul. Grodzka 5, Płock
- Muzeum Mazowieckie, ul. Tumska 8, Płock
Zaplanuj wycieczkę