Zagórz (Sanok)
Tereny Ziemi Sanockiej przynależą łącznie do Polski 553 lata. Zagórz leży na granicy Beskidów Środkowych i Wschodnich biegnącej wzdłuż Osławy. Na zachód zaczyna się Beskid Niski, a na wschód Góry Sanocko-Turczańskie. Ziemie te praktycznie dopiero od czasów króla Kazimierza Wielkiego (przyłączenie Księstwa Halicko-Wołyńskiego w 1344 r.) znalazły się w Polsce. W Rzeczpospolitej Obojga Narodów należały one do województwa ruskiego. Na początku XVII wieku Zagórz znalazł się w posiadaniu Stadnickich. W roku 1710 hr. Jan Adam Stadnicki wojewoda wołyński, zbudował obronny klasztor – twierdzę oo. Karmelitów, od 1713 również jako klasztor szpital dla inwalidów wojennych. Na skutek I rozbioru ziemia sanocka trafiła w ręce Austriaków. Wyraźne ożywienie gospodarcze Zagórza wiąże się z wybudowaniem w 1872 r. Pierwszej Węgiersko-Galicyjska Kolei Żelaznej wiodącej z Przemyśla przez Zagórz do Budapesztu.
Klasztor karmelitów bosych w Zagórzu
Basia stwierdziła, że ma już dość zwiedzania drewnianych cerkwi, więc pojechaliśmy do Zagórza by zobaczyć ruiny klasztoru Karmelitów Bosych położonego na skale w zakolu Osławy. Zostawiwszy samochód na parkingu udaliśmy się w 1 km trasę drogi krzyżowej. Przed nami wyrosły monumentalne ruiny z XVIII w. późnobarokowego kościoła i klasztoru – warowni ojców karmelitów bosych.
Fundatorem zagórskiego karmelu był wojewoda wołyński Jan Adam Stadnicki. Prace rozpoczęto w 1700 r. W skład zespołu klasztornego wchodziły: kościół p.w. Wniebowzięcia NMP, klasztor oraz zabudowania gospodarcze. Karmel otaczały wysokie na pięć metrów mury obronne. Okres świetności klasztor przeżywał do pierwszego rozbioru Rzeczypospolitej. W okresie konfederacji barskiej klasztor stał się ostoją dla jej żołnierzy. 29 listopada 1772 roku, podczas oblężenia przez wojska rosyjskie dowodzone przez generała Iwana Drewicza, zabudowania klasztorne zostały ostrzelane z armat; a ich część uległa spaleniu. Obrona klasztoru w Zagórzu była ostatnią bitwą konfederacji barskiej.
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Powróciliśmy na parking, który mieści się naprzeciw kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Kościół jest Sanktuarium Matki Boskiej Zagórskiej – Matki Nowego Życia. Późnobarokowy kościół parafialny w Starym Zagórzu zbudowany został w poł. XVIII w. We wnętrzu znajduje się barokowy ołtarz główny zwieńczony figurą przedstawiającą scenę Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Centralnym punktem ołtarza jest słynący łaskami późnogotycki obraz Zwiastowania Najświętszej Marii Panny.
Cerkiew św. Michała Archanioła
Cerkiew w Zagórzu została zbudowana w 1836 r. Do 1947 r. była cerkwią greckokatolicką, a następnie została przekształcona na cerkiew prawosławną.
Kkuchnia regionalna
Na obiad poszliśmy do kultowej Chaty Starych Znajomych w Sanoku na korytko „Czym chata bogata” (wieprzowina, baranina, królik), pierogi razowe z grzybami, fuczki i smakowite desery. Menu zachęcało do spożycia dziczyzny: gulasz z dzika, rumsztyka baraniego, wątróbki z królika, filetu z królika, Dla smakoszy regionalnego jadła polecane były syrniki (palcki z sera białego), warenyki hryczane (pierogi razowe z kaszą gryczaną, serem, cebulą, pokrzywą i czosnkiem niedźwiedzim), stolnik (gołąbki z tartych ziemniaków z cebulą i wędzonym boczkiem).
Pożyteczne informacje
- Chata Starych Znajomych, Zahutyń 281, Sanok