Szczypta historii

Wybraliśmy się na wycieczkę do Kazimierza Dolnego. Miasto leży na rdzennie polskich ziemiach. W średniowieczu należało do ziemi sandomierskiej, a później do lubelskiej. Po III rozbiorze region został zagarnięty przez Austriaków. W 1809r., po walkach z Austrią, został włączony do Księstwa Warszawskiego, a po klęsce Napoleona w 1815 r. wszedł w skład Królestwa Polskiego pod protektoratem Rosji. W sumie region przynależy do Polski 931 lat.

Widok na Kazimierz ze wzgórza zamkowego by Elapros – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Kazimierz Dolny

W 1181 r. Kazimierz Sprawiedliwy przekazał osadę norbertankom z podkrakowskiego Zwierzyńca. Norbertanki zmieniły nazwę osady na Kazimierz (imię darczyńcy). Przymiotnik „Dolny” został dodany w latach późniejszych, w celu odróżnienia osady od Kazimierza, założonego pod Krakowem. Po około 150 latach osada i okoliczne wsie stały się dobrami korony. Władysław Łokietek w 1325 r. ufundował kościół parafialny. Kazimierz Wielki zbudował zamek obronny. W 1519 r. Kazimierz Dolny przejęli Firlejowie, którzy przebudowali zamek i rozwinęli handel zbożem spławianym Wisłą do Gdańska. Nad Wisłą wyrosły spichrze. Złoty wiek Kazimierza skończył się w lutym 1656 r. wraz ze spaleniem miasta i zamku przez wojska szwedzkie. W XIX w. Kazimierz Dolny utracił prawa miejskie i stał się miejscowością wypoczynkową. W 1994 r. kazimierski zespół zabytkowy został uznany za pomnik historii.

Ruiny zamku

Zamek w Kazimierzu Dolnym zbudowano z wapienia w XIII/XIV wieku w postaci Wieży Łokietka na szczycie wzniesienia. Grubość murów wynosi 4,2 metra u podstawy, a wysokość sięga 20 metrów. Około 180 metrów dalej na polecenie Kazimierza Wielkiego zbudowano w XIV w. zamek dolny. Był on otoczony grubymi na dwa metry murami obwodowymi z blankami.

Zamek dolny, by Wikimedia,CC BY-SA 3.0

Rynek

Na rynku w Kazimierzu Dolnym znajdują się renesansowe kamienice z XVII w., nawiązujące do budowli renesansu włoskiego i niderlandzkiego. Najbardziej znane są kamieniczki Przybyłów i (nieopodal rynku) Celejowska.

Kamienica Celejowska by mamik / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Kamienice Przybyłów

Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja

Kościół farny św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja został ufundowany przez Kazimierza Wielkiego ok. 1325 r. i rozbudowany przez Jana Firleja w stylu renesansowym na pocz. XVII w. W kościele znajdują się jedne z najstarszych w Polsce organy w modrzewiowej oprawie z 1620 r.

Fara w Kazimierzu Dolnym
Fara w Kazimierzu Dolnym by Enzo83 – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl
Zabytkowe organy by Pankrzysztoff – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl
Wnętrze kościoła by Cancre – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Synagoga

Synagoga w Kazimierzu Dolnym została zbudowana w drugiej połowie XVIII wieku. Została zniszczona podczas II wojny światowej.

Synagoga by Dariusz Cierpiał – Praca własna, CC BY-SA 3.0

W pobliżu synagogi, pośrodku Małego Rynku, znajduje się malowniczy drewniany budynek dawnych koszernych jatek.

Koszerne jatki

Spichlerze na Wisłą

Spichlerz Feuersteina
Spichlerz Ulanowskich (Mikołaja Przybyły), obecnie Muzeum Przyrodnicze w Kazimierzu, by APN-PL – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Less

Kazimierski Park Krajobrazowy chroni unikatowe elementy krajobrazu przyrodniczego i kulturowego Wyżyny Lubelskiej. Podłoże jest tutaj zbudowane ze skał wapiennych, a na nim leżą pokrywy lessowe o grubości od kilkunastu do nawet 30 metrów. Czym jest less? Musimy się cofnąć 15-12 tys. lat temu, gdy w Skandynawii i na północnych krańcach Polski zalegał olbrzymi lądolód. Na jego przedpolu tworzyły się piaszczyste sandry, a wiatr unosił najmniejsze cząstki pyłu i osadzał w pasie Wyżyny Sandomierskiej, Wyżyny Lubelskiej i Grzędy Sokalskiej. Powstały wtedy olbrzymie pokrywy lessowo-glebowe, które zawierają też warstwy pochodzące z poprzednich zlodowaceń plejstoceńskich.

Regiony lessowe są bardzo atrakcyjne turystycznie. W pokrywach lessowych często powstają bardzo głębokie V-kształtne doliny określane mianem wąwozów, Jedną z największych atrakcji Kazimierskiego Parku Krajobrazowego jest gęsta sieć wąwozów lessowych, szczególnie w okolicach Bochotnicy.

Jeden z licznych w okolicy wąwozów lessowych – Wąwóz Korzeniowy Dół by Kamillaess – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Kuchnia regionalna

Będąc w Kazimierzu koniecznie trzeba odwiedzić piekarnię Sarzyńskiego i kupić kazimierskiego koguta, ale warto też skosztować innych wypieków.

Dania polskie możemy posmakować w Klubokawiarni Korzeniowa. To bardzo ciekawie zaaranżowane miejsce, warte odwiedzenia dla wspaniałych smaków. Ciekawą restauracją jest też Kaslik, gdzie serwują dania kuchni libańskiej. Znajdziemy tam wiele ciekawych w smaku potraw, takich jak: jagnięcinę, dania z drobiu i hummusy.

Kogut Kazimierski, by www.piekarnia.sarzynski.com.pl/nasze-produkty/kogut-kazimierski

Użyteczne informacje

  • Piekarnia Sarzyński, ul. Nadrzeczna 6, Kazimierz Dolny
  • Kaslik, ul. Nadrzeczna 24, Kazimierz Dolny
  • Klubojadalnia Przystanek Korzeniowa, Doły 43, Kazimierz Dolny