Szczypta historii
Lublin uzyskał prawa miejskie od króla Władysława Łokietka w 1317 r. W I Rzeczypospolitej był miastem królewskim i ważnym ośrodkiem administracyjnym, handlowym i kulturalnym. W wyniku III rozbioru znalazł się w zaborze austriackim, następnie kolejno: w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim (zabór rosyjski). W 3. ćwierci XIX w. Lublin, włączony Koleją Nadwiślańską do rosyjskiej sieci kolejowej, szybko rozrósł się i nabrał charakteru przemysłowego. Lublin przynależy do Polski przez 931 lat.
Unia lubelska
1 lipca 1569 na sejmie walnym w Lublinie zawarto unię lubelską – porozumienie pomiędzy stanami Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego wiążących oba państwa w postaci unii realnej jako Rzeczpospolita Obojga Narodów – ze wspólnym monarchą, herbem, sejmem, walutą, polityką zagraniczną i obronną – zachowano jedynie odrębny skarb, urzędy, wojsko i sądownictwo.
Stare Miasto i Śródmieście
Zabytkowa architektura Lublina skupia się na obszarze Starego Miasta i Śródmieścia. Budowle sakralne tego obszaru prezentują okresy stylowe od gotyku do baroku. Obok średniowiecznej Bramy Krakowskiej, bezstylowy zamek lubelski stanowi drugi rozpoznawalny symbol architektoniczny miasta. Najstarszymi zachowanymi budowlami są: kaplica św. Trójcy oraz XIII-wieczny donżon. Z XIV wieku pochodzi również gotycka baszta obronna znajdująca się obok Bramy Krakowskiej.
Brama Krakowska
Brama Krakowska to XIV-wieczna brama strzegąca dostępu do Starego Miasta, historyczny symbol miasta. Jest ona pozostałością murów obronnych z XIV w. Została zbudowana w stylu gotyckim, a w XVIII w. nadano jej rys barokowy.
Częścią dawnych fortyfikacji miejskich jest też gotycka Basztą Półokrągła.
Wieża Trynitarska
Wieża Trynitarska to neogotycka wieża-dzwonnica, najwyższy zabytkowy punkt wysokościowy Lublina. Nazwa wieży pochodzi od zakonu oo. trynitarzy, którzy przebywali w pojezuickich zabudowaniach klasztornych, znajdujących się w pobliżu wieży.
Archikatedra św. Jana
Zespół klasztorny jezuitów z kościołem św. Jana jest określany jako perła baroku na Lubelszczyźnie. Kościół jest pokryty iluzjonistycznymi freskami autorstwa nadwornego malarza Augusta III Sasa, Józefa Meiera.
Zespół klasztorny dominikanów
Kościół św. Stanisława jest jedną z najstarszych świątyń Lublina – pochodzi z 1253 r. Obecny kościół został zbudowany w XIV wieku, z fundacji Kazimierza Wielkiego w 1342 r. Od południa do bazyliki przylega kompleks klasztorny, z dwoma wirydarzami, z pochodzącą z wieku XIV częścią wschodnią, mieszczącą m.in. wspartą na jednym filarze „Salę Unii” – dawny refektarz klasztorny, w którym w roku 1569 podpisano akt unii lubelskiej.
Rynek i Stary ratusz
Stary ratusz, tzw. Trybunał Koronny to dawniej najwyższy sąd apelacyjny Korony Królestwa Polskiego I Rzeczypospolitej dla spraw prawa ziemskiego, czyli szlacheckiego na Małopolskę. Ratusz został przebudowany w 1787 r. W Rynku znajduje się wiele zabytkowych kamieniczek.
Plac Po Farze
Z dawnego kościoła farnego św. Michała, pierwszej murowanej świątyni we wschodniej Polsce, pozostały jedynie fundamenty.
Brama Grodzka
Brama Grodzka zwana była także Bramą Żydowską, ponieważ była przejściem pomiędzy Starym Miastem, a dzielnicą żydowską. Brama jest pozostałością po pierwszych murowanych elementach obwarowań Lublina, wybudowanych w 1342 roku, po zezwoleniu Kazimierza Wielkiego. Obecny zabytek ma kształt nadany mu w 1785 roku przez nadwornego architekta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, Dominika Merliniego.
Zamek Lubelski
Budowę grodu na wzgórzu zamkowym przypisuje się Bolesławowi Chrobremu. Najstarszymi zachowanymi obiektami w zamku są kaplica Świętej Trójcy oraz romański XIII-wieczny donżon. Podczas okupacji niemieckiej mieściło się tam więzienie, następnie na takie same cele zamek zaadaptowało NKWD, dopiero w połowie lat 50. XX wieku powstało tu Muzeum Lubelskie.
Plac Litewski
Ratusz i kościół św. Ducha
Kościół św. Józefa
Kościół Karmelitów Bosych św Józefa Oblubieńca Najświętszej Marii Panny powstał w XVII w. Budowla posiada cechy renesansu lubelskiego.
Kuchnia regionalna
W Lublinie na Starym Mieście jest kilkanaście dobrych restauracji. Postanowiliśmy spróbować restauracji Mandragora z muzyką i kuchnią żydowską. Gorąco polecamy!!! Możemy tu spróbować tradycyjne żydowskie potrawy, przygotowywane wg starych, oryginalnych przepisów. Warto spróbować gęsie pipki, kaczkę po żydowsku podawaną na pęczaku, z cymesem i cynamonowym musem jabłkowym, Gęś Bajnisia podawaną z pieczonymi jabłkami i warzywami, kopytkami i cymesem oraz czulent z gęsiną na pęczaku. Na deser warto spróbować paschę migdałową lub rugelachy.
Pożyteczne informacje
- Restauracja Mandragora, Rynek 10, Kamienica pod Lwami, Lublin