Mapa regionu lubelskiego L3	https://smakipolski.pl/www/mapa/#Mapal3
Mapa szlaków turystyki kulinarnej	https://smakipolski.pl/www/mapa/#Trasy&miasto=lublin https://smakipolski.pl/www/mapa/#Trasa444

Lublin jest miastem zabytków. Większość z nich jest skoncentrowana na obszarze Starego Miasta i Śródmieścia. Niezwykle ciekawie prezentują się budowle sakralne. Postanowiliśmy odwiedzić lubelskie kościoły reprezentujące okresy stylowe od gotyku do baroku.

Szczypta historii

Lublin uzyskał prawa miejskie od króla Władysława Łokietka w 1317 r. W I Rzeczypospolitej był miastem królewskim i ważnym ośrodkiem administracyjnym, handlowym i kulturalnym. W wyniku III rozbioru znalazł się w zaborze austriackim, następnie kolejno: w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim (zabór rosyjski). W 3. ćwierci XIX w. Lublin, włączony Koleją Nadwiślańską do rosyjskiej sieci kolejowej, szybko rozrósł się i nabrał charakteru przemysłowego. Lublin przynależy do Polski przez 931 lat.

Kościół św. Mikołaja

W okresie wczesnopiastowskim wzniesiono pierwszą murowaną świątynię we wschodniej Polsce – kościół św. Mikołaja. Z dawnego kościoła farnego św. Michała, pozostały jedynie fundamenty.

Kaplica Świętej Trójcy

Równie starym zabytkiem sakralnym jest kaplica Świętej Trójcy, która znajduje się na lubelskim zamku. Kaplica została zbudowana pomiędzy latami 1341 a 1370 w czasach panowania Kazimierza Wielkiego.

Kaplicę zdobią freski bizantyjsko-ruskie. Ich fundatorem był król Władysław Jagiełło. Freski wykonane były przez kilku malarzy, główny mistrz Andrzej – jego imię widnieje w napisie fundacyjnym – był autorem większości fresków związanych z cyklem świąt i męką Pańską. W cyklu świąt występują wzory tradycyjne będące charakterystycznymi dla Bizancjum, w cyklu męki Pańskiej zaś wzory serbsko-atoskie.

Archikatedra św. Jana – największy kościół w Lublinie

W XVI w. Andrzej Tęczyński sprowadził do Lublina zakon jezuitów. Budowę rozpoczęto w 1586 według projektów Jana Marii Bernardoniego i Józefa Bricca (Giuseppe Brizio), a ukończono ją w 1625 r. Zespół klasztorny jezuitów z kościołem św. Jana jest określany jako perła baroku na Lubelszczyźnie. Archikatedra jest pokryta iluzjonistycznymi freskami.

Archikatedra jest pokryta iluzjonistycznymi freskami autorstwa nadwornego malarza Augusta III Sasa, Józefa Meiera.

Zespół klasztorny dominikanów

Kościół św. Stanisława jest jedną z najstarszych świątyń Lublina – pochodzi z 1253 r. Obecny kościół został zbudowany w XIV wieku, z fundacji Kazimierza Wielkiego w 1342 r. Od południa do bazyliki przylega kompleks klasztorny, z dwoma wirydarzami, z pochodzącą z wieku XIV częścią wschodnią, mieszczącą m.in. wspartą na jednym filarze „Salę Unii” – dawny refektarz klasztorny, w którym w roku 1569 podpisano akt unii lubelskiej.

Kościół św. Ducha

Szpital Św. Ducha powstał w 1419 r. obok istniejącego już szpitala dla ubogich starców. W jego skład wchodził kościół ukończony w 1421 r. Pod koniec XVI w. kościół uległ dwóm pożarom. Odbudowano go w 1608 r. Prezbiterium nakryto barokową kopułą, wnętrze ozdobiono sztukateriami. W drugiej połowie XVII w. rozebrano zabudowania szpitalne i w ich miejsce postawiono klasztor dla karmelitów bosych, którzy właśnie przybyli do Lublina.

Kościół św. Józefa

Kościół Karmelitów Bosych św Józefa Oblubieńca Najświętszej Marii Panny powstał w XVII w. Budowla posiada cechy renesansu lubelskiego.

Kościół św. Piotra Apostoła

Kościół św. Piotra Apostoła wybudowano w latach 1636–1658. Do czasu pożaru w 1768 r. nosił cechy renesansu lubelskiego. W 1780 zakończono odbudowę nadającą kościołowi styl barokowy. Przekształcono także wnętrze, pokryte w 1899 roku neobarokową polichromią przez Władysława Barwickiego.

Sobór Przemienienia Pańskiego

Budynek katedry prawosławnej w Lublinie został wzniesiony w latach 1607–1633 na miejscu dwóch starszych świątyń. Jego wyświęcenia dokonał w 1633 metropolita kijowski Piotr Mohyła. Jeszcze w trakcie budowy i przez następne kilka dziesięcioleci prawo własności cerkwi było przedmiotem zażartego sporu między prawosławnymi a unitami, którzy ostatecznie na stałe przejęli obiekt w 1695. Parafia lubelska wróciła do Kościoła prawosławnego w 1875, po przeprowadzonej przez administrację i wojsko carskie likwidacji unickiej diecezji chełmskiej. Szczególnym kultem otaczane są przechowywane w soborze kopie Jerozolimskiej i Lubelskiej Ikony Matki Bożej.

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Zwycięskiej zbudowany przez Krzyżaków

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi jest jednym z najcenniejszych zabytków gotyku i renesansu w Lublinie. Wcześniej w tym miejscu stała kaplica pw. Maryi Panny. Kościół ufundowany został w roku 1412 przez Władysława Jagiełłę, jako wotum wdzięczności za zwycięstwo w bitwie pod Grunwaldem. Według legendy wotum króla Władysława Jagiełły budowali jeńcy krzyżaccy wzięci do niewoli po zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem. Po ukończeniu prac w 1426 roku król polski sprowadził zakon brygidek. Wierzono bowiem, że św. Brygida przepowiedziała upadek zakonu krzyżackiego. Mniszki opuściły klasztor nakazem cara pod koniec XIX w. Kościół stał się wtedy kościołem rektoralnym i jest nim po dziś dzień.

Kościół Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów – kościół o drewnianym wystroju

Kościół i klasztor kapucynów w Lublinie jest chronologicznie czwartą fundacją kapucyńską w Polsce. Wybudowano go w latach 1726-1733 z fundacji byłego marszałka wielkiego litewskiego, księcia Pawła Karola Sanguszki i jego żony Marianny z Lubomirskich. Jest to budowla w stylu baroku toskańskiego, o formach typowych dla budownictwa kapucyńskiego. Składa się na nie siedem ołtarzy z obrazami malowanymi przez pochodzącego z Holandii Petera van Roya oraz ambona.

Niedostępny kościół pw. Przemienienia Pańskiego

Na terenie klasztoru pomisjonarskiego, a obecnie kompleksu Metropolitalnego Seminarium Duchownego znajduje się barokowy kościół pw. Przemienienia Pańskiego wzniesiono w XVIII w.

Kościół pw. Nawrócenia św. Pawła

Klasztor i kościół Bernardynów pod wezwaniem Nawrócenia św. Pawła wzniesiono w latach 1470–1497.

Kuchnia regionalna

W Lublinie na Starym Mieście jest kilkanaście dobrych restauracji i cukierni. Postanowiliśmy wybrać się na lody do najlepsze lubelskiej cukierni – Anabilis. Wszystkie półprodukty, których używa się do produkcji ciast oraz lodów powstają od początku do końca w cukierni:  Do ciast i lodów używa się wyłącznie masło, jaja z chowu ściółkowego oraz śmietany z okolicznych mleczarni.

Pożyteczne informacje

• Cukiernia Anabilis, ul. Lubartowska 7, Lublin