Szczypta historii

Włocławek jest historyczną stolicą Kujaw, należy do najstarszych miast w Polsce. W okresie panowania Bolesława Chrobrego był obok Poznania i Gniezna ważnym grodem dla ówczesnego państwa polskiego. Znaczący wpływ na rozwój miasta i jego dzieje polityczne wywarło utworzenie około 1123 roku biskupstwa włocławskiego i wzniesienie romańskiej katedry. W czasach rozbicia dzielnicowego, w 1191 r. książę Mieszko Stary wydzielił z Mazowsza odrębne księstwo kujawskie. Włocławek był dużym ośrodkiem handlu zbożem w I Rzeczypospolitej. W 1657 r. miasto zostało spalone przez Szwedów. Po II rozbiorze Polski, od 1793 r. Włocławek podlegał administracji zaboru pruskiego, w ramach Prus Południowych. Po kongresie wiedeńskim w 1815 r. miasto wcielono do Królestwa Polskiego. Włocławek podlegał rusyfikacji. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. wysadzono w powietrze cerkiew ustawioną na środku dzisiejszego placu Wolności.

Most im. Marszałka Rydza Śmigłego we Włocławku, by Artur Malinowski – Flickr, CC BY 2.0

Zamek biskupów kujawskich

W miejscu, gdzie dziś stoi Pałac Biskupi, pierwotnie był umiejscowiony drewniano-ziemny gród włocławski. W XIV w. w jego miejsce wzniesiono zamek biskupów włocławskich, który został zburzony w okresie potopu szwedzkiego.

Zamek we Włocławku na rysunku Abrahama Boota, wykonany pomiędzy 1627 a 1628 rokiem.

Bazylika katedralna Wniebowzięcia NMP

Gotycką bazylikę zbudowano w latach 1340 – 1411. Jest jedną z najstarszych polskich katedr. Jest Pomnikiem Historii. Uznawana jest za jedną z najwyższych w Polsce, wysokość jej wież sięga 85 m. Na murze kaplicy NMP znajduje się zegar słoneczny, być może wykonany przez Mikołaja Kopernika.

Katedra Wniebowzięcia NMP
Katedra Wniebowzięcia NMP z kaplicą NMP, fot. Marek, NID, CC BY-SA-NC 3.0
Manierystyczna kaplica NMP z zegarem Kopernika, by Pko – Praca własna, CC BY-SA 3.0
Wnętrze katedry

Ze znajdujących się wewnątrz katedry zabytków na szczególną uwagę zasługują: najstarsze witraże w kościele katolickim w Polsce (z 1360 roku), nagrobek bpa Piotra z Bnina z 1494 r. wykonany przez Wita Stwosza.

Katedra, nagrobek bpa. P. z Bnina Moszyńskiego, XV w., warsztat Wita Stwosza, fot. A. Paczuski, OT NID, CC BY-SA-NC 3.0
katedra, witraż z poł. XIV w., fot. A. Hanaka, NID, CC BY-SA-NC 3.0
Dzwonnica przy katedrze by N. Chylińska – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Kościół św. Witalisa

Gotycki kościół św. Witalisa jest najstarszym zachowanym zabytkiem Włocławka. Świątynia została ufundowana przez bpa Macieja z Gołańczy w 1330 r., zaraz po zburzeniu Włocławka i spaleniu dawnej katedry nad Wisłą przez Krzyżaków w 1329 r. Erygowane w 1569 r. seminarium duchowne zajęło część zabudowań szpitalnych i kościół Św. Witalisa. W czasie okupacji kościół został uznany za niemiecki i służył do odprawiania nabożeństw niedzielnych dla żołnierzy niemieckich, którzy przebywali w szpitalu wojennym urządzonym w gmachu seminaryjnym.

Kościół św. Witalisa by Krzysztof Mizera – Praca własna, CC BY-SA 4.0
Kościół św. Witalisa by Pko – Praca własna, CC BY-SA 3.0

Kościół św. Jana Chrzciciela

Późnogotycki kościół św. Jana Chrzciciela został zbudowany w 1538 r., na miejscu świątyni opisywanej już w 1065 r. Budowla stoi nad Wisłą, przy Starym Rynku. Wyposażenie wnętrza jest utrzymane w stylu późnobarokowym i rokokowym. W 1921 roku mieszkańcy ufundowali votum w postaci obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej w srebrnej sukni. Okazali w ten sposób wdzięczność za ocalenie kraju przed bolszewikami.

kościół św. Jana Chrzciciela by Krzysztof Mizera – Praca własna, CC BY-SA 4.0
Wnętrze kościoła św. Jana Chrzciciela, by HWsnajper – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Kościół Wszystkich Świętych

Kościół Wszystkich Świętych i klasztor Franciszkanów reformatów został wybudowany w latach 1639-1644 z fundacji Wojciecha i Doroty Romatowskich. Świątynia stanowi Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej Niezawodnej Nadziei.

Kościół Wszystkich Świętych by Krzysztof Mizera – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Pałac Biskupi

Barokowy Pałac Biskupi wybudowano w XVIII w. w miejscu zburzonego przez Szwedów zamku biskupiego. W 1861 roku dokonano gruntownej przebudowy pałacu biskupiego, nadając mu styl budowli klasycystycznej. Ostatecznie pozbawiono go wtedy cech zamkowych, tj. muru i baszt.

Pałac Biskupi

Zapora i elektrownia we Włocławku

Elektrownia Wodna na Wiśle we Włocławku to największa elektrownia przepływowa w Polsce. W wyniku wybudowania elektrowni powstało na Wiśle zaporowe Jezioro Włocławskie. Początkowo miała być elementem kaskady dolnej Wisły, ale pozostałych zapór nigdy nie wybudowano.

Zapora we Włocławku by Danuta B. / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Zapora we Włocławku
Zapora we Włocławku by M. – M. praca własna, CC BY 3.0
Jezioro Włocławskie

Zabójstwo księdza Popiełuszki

Obok tamy we Włocławku stoi Krzyż Pomnik ks. Jerzego Popiełuszki – pomnik w postaci krzyża, znajdujący się w miejscu wyłowienia ciała zamordowanego księdza Jerzego Popiełuszki. Pomnik został postawiony dla upamiętnienia jego męczeńskiej śmierci 19 października 1984 z rąk komunistycznej Służby Bezpieczeństwa (PRL).

Ks. Popiełuszko by Andrzej Iwański, CC BY-SA 3.0
Pomnik Popiełuszki, po drugiej stronie Wisly widać katedrę, by Sebastianm, praca własna, CC BY-SA 2.5
Pomnik Popiełuszki,

Muzeum Diecezjalne

Muzeum posiada ponad dwa tysiące eksponatów prezentowanych w ośmiu salach i korytarzu, w układzie epok historycznych m.in. szaty liturgiczne (ornaty renesansowe i barokowe) iluminowane inkunabuły, naczynia liturgiczne z pracowni augsburskiej z XVII w., obrazy (Ukrzyżowanie Cerrea de Vivar, Modlitwa w Ogrójcu), rzeźby (Piety i grupy Świętej Anny Samotrzeć, Madonny), rokokowe meble, pamiątki po Ojcu Świętym Janie Pawle II, portrety biskupów kujawskich, kolekcja medali pamiątkowych, krzyże celtyckie, rzeźby antyczne, kielichy gotyckie, monstrancje, relikwiarze.

Muzeum Diecezjalne

W zbiorach muzeum znajduje się również kopia czary włocławskiej, przekazana w 2011 r. przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego na ręce biskupa włocławskiego Wiesława Meringa. Oryginał pochodzący z I poł. X w. znajduje się obecnie w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Czara Włocławska z I poł. X w. by Ludwig Schneider/Wikimedia. – Praca własna, CC BY-SA 3.0

Czarny Spichrz

Drewniany spichlerz zbożowy został zbudowany na przełomie XVIII i XIX w celu magazynowania w nim zboża.

Spichlerz zbożowy by HWsnajper – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Kuchnia regionalna

Na smaczne domowe jedzenie możemy wpaść do Nowego Ekspresu. W menu znajdziemy typowe polskie dania, np. pierogi, naleśniki, gołąbki oraz inne dania mięsne, wegetariańskie i ryby.

Praktyczne informacje:

  • Nowy Ekspres, Kościuszki 27, Włocławek