Kraina granitowych kościołów

Szczypta historii

Wybraliśmy się śladami Templariuszy na Pojezierze Myśliborskie. Do Polski templariusze dotarli około 1155 roku. Od XIII wieku templariusze działali intensywnie na obszarze Zachodniego Pomorza. W 1232 r. książę wielkopolski Władysław Odonic nadaje templariuszom, obok posiadłości w Wielkopolsce, wieś Chwarszczany. Po rozwiązaniu zakonu w 1312 r. majątek templariuszy przejął zakon joannitów.

W XIII i XIV w. nastąpiła silna ekspansja Marchii Brandenburskiej i z uzyskanych ziem wbijających się klinem na pogranicze Pomorza Zachodniego i Wielkopolski utworzono nową prowincję – Nową Marchię. W XVI w. przyłączono ją do Brandenburgii. Od 1701 r. stanowiła część Królestwa Prus, od 1871 – Cesarstwa Niemieckiego. Po II wojnie światowej większość obszaru Nowej Marchii znalazła się na terytorium Polski. Granica pomiędzy Marchią a Pomorzem przebiegała pomiędzy Chojną i Trzcińskiem, a Swobnicą. Okolice Chwarszczan należą do Polski przez 248 lat. Spuścizną czasów templariuszy jest kilkadziesiąt małych kościołów z ciosanych kamieni granitowych zbudowanych w XIII i XIV w. i położonych na terenie dawnej Nowej Marchii, czyli na południu woj. zachodniopomorskiego.

Kaplica templariuszy w Chwarszczanach

Pierwsza jednonawowa kaplica templariuszy została wybudowana w poł. XIII w. Obecnie istniejąca kaplica została wybudowana przed 1280 r. w stylu gotyckim. Jest uważana za jeden z najcenniejszych zabytków Pomorza Zachodniego.

Cychry

Cychry to wieś znajdująca się w uposażeniu chwarszczańskich templariuszy i następnie joannitów. Późnoromański kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika został zbudowany przez templariuszy z ciosów granitowych ok. 1250 r.

Dargomyśl

W Dargomyślu znajduje się Kościół Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych został zbudowany ok. 1260 z fundacji chwarszczańskich templariuszy, z ciosów granitowych. Rozbudowany został w 1748 o zachodnią część nawową i wieżę; w 1898 dobudowano górną część wieży z cegły, którą zakończono drewnianą strzelistą wieżyczką.

Dębno

Dębno to wieś o rodowodzie słowiańskim, należąca od 1232 r. do templariuszy (od połowy XIII w. w granicach Nowej Marchii) i następnie od 1318 r. do komturii joannitów w Chwarszczanach. Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Dębnie ma rodowód w XIII w. W 1845 r. nastąpiło osunięcie starej wieży kościelnej, po czym rozpoczęto budowę nowego kościoła neogotyckiego.

Oborzany

W Oborzanach znajduje się kamienny kościół  pw. Świętego Krzyża zbudowany w XIV w. przez templariuszy.

Kościół pw Świętego Krzyża w Oborzanach, źródło: www.kuria.pl/wspolnoty/koscioly/Oborzany

Boleszkowice

W Boleszkowicach znajduje się kościół św. Antoniego z Padwy wzniesiony w połowie XIX w. z wykorzystaniem materiałów z wcześniejszej , stojącej na tym miejscu rozebranej świątyni gotyckiej.

Wysoka

W Wysokiej znajduje się gotycki kościół św. Teresy od Dzieciątka Jezus zbudowany z ciosów granitowych i kamieni narzutowych oraz cegły na przełomie XIV i XV w. Neoklasycystyczną wieżę dostawiono w XIX w.

Smolnica

W Smolnicy znajduje się kościół z 2 połowy XIII w. zbudowany z granitowej kostki układanej w regularnym wątku, z masywną zachodnią wieżą o szerokości równej nawie. Odbudowany został w latach 1983–1984 po zniszczeniach wojennych, bez barokowego zwieńczenia wieży.

Obok kościoła stoi pałac w stylu neoklasycystycznym zbudowany przez rodzinę von Sydow w latach 1880-1883 na miejscu spalonego dworu von der Marwitzów, z elementami neobarokowymi. Park pałacowy założony został w XIX w.

Zielin

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny został zbudowany w XIII w. z ciosów granitowych. W 1704 r. dobudowano barokową wieżę z cegły.

Troszyn

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Troszynie jest budowlą gotycką z XIII w. W XIX w. dobudowano wieżę i kruchtę.

Mieszkowice

Kościół Przemienienia Pańskiego w Mieszkowicach jest gotycką budowlą z XIV wieku, wybudowaną z ciosów granitowych przed 1297, wzbogaconą o granitowy portal. W XIV wieku została rozebrana ściana północna i dobudowano ceglaną nawę boczną. W efekcie dzisiejszy kościół jest dwunawowy, gotycki z nawą północną niższą od nawy głównej.

Kuchnia regionalna

Na posiłek w Chwarszczanach warto wpaść do Oberży Templum.

Pożyteczne informacje

Oberża Templum, Chwarszczany3b

Zaplanuj wycieczkę