Jaćwież, czyli Sudowia

Jaćwież to ziemie zajmowane do ok. XIII wieku przez pruskie plemię Jaćwingów. Pod wpływem walk z Polakami, Krzyżakami i Rusinami oraz prowadzonej przez sąsiadów akcji kolonizacyjnej, terytorium Jaćwieży kurczyło się i w XIII wieku ograniczało się do tzw. Jaćwieży właściwej, rozumianej jako rejon Suwałk, Sejn, Augustowa, Olecka i Ełku. Ostatecznie na mocy traktatu mełneńskiego z 1422 Jaćwież została podzielona pomiędzy Królestwo Polskie, Zakon i Wielkie Księstwo Litewskie. Okolice Suwałk przynależały do Litwy. W I Rzeczpospolitej aż do 1795 r. był to powiat grodzieński województwa trockiego. Łączny czas przynależności regionu do Polski wynosi 322 lata (włączając unię lubelską).

Wigry

Tereny Jaćwieży przez wieki były słabo zaludnione, pokryte gęstą puszczą, a w ich sercu leżało jezioro Wigry. W 1667 r. król Jan Kazimierz darował wyspę na jeziorze Wigry kamedułom. W 1694 kameduli przystąpili do budowy dużego zespołu klasztornego. Wyspę połączyli groblą z lądem, podwyższyli i uregulowali. Budowle powstawały na dwóch tarasach o wysokości 11 i 16 m nad lustrem wody zabezpieczonych murami oporowymi. Dominującym elementem założenia architektonicznego był kościół usytuowany w zachodniej części górnego tarasu. Budowę kościoła ukończono w 1745 r.

Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP w Wigrach

Kościół jest przykładem barokowego kościoła reprezentującego kapucyński typ fasady. Budowę kościoła ukończono w 1745. Późnobarokowy kościół z bogatym wystrojem wnętrza jest ciągle użytkowany i cieszy się popularnością wśród nowożeńców. Odbywają się w nim również koncerty chorału gregoriańskiego. Krypta kościelna zawiera ponad 40 zamurowanych wnęk z ciałami zmarłych eremitów. W dwóch przeszklonych wnękach widać poczerniałe od upływu czasu kości. Na ścianie znajduje się malowidło przedstawiające taniec śmierci, alegorię śmierci zapraszającej mnicha do tańca.

Suwałki – miasto kamedułów

Suwałki zostały założone w 1690 r. przez kamedułów wigierskich. Na szybki rozwój osady wpływało jej korzystne położenie – przy skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych. Dokumentem z 1715 r. kameduli uwolnili mieszkańców Suwałk od pańszczyzny, ustalili place na rozbudowę miasta, zarys ulic i przepisy określające sposób wznoszenia budowli. Przywilej określił herb miasta wyobrażający patronów Zgromadzenia Kamedułów św. Romualda i Benedykta przy trzech górach z krzyżem i koroną.

Król August II Mocny nadał miejscowości prawa miejskie w 1720 roku. Suwałki, do 1796 roku były własnością zakonu kamedułów, aż do kasacji ich dóbr w tym samym roku przez władze pruskie. Wówczas cała Suwalszczyzna została dołączona do Prus Wschodnich.

Od 1815 roku miasto stało się siedzibą władz województwa augustowskiego Królestwa Polskiego (pod panowaniem rosyjskim). W okresie międzywojennym w Suwałkach były trzy kościoły katolickie, jeden ewangelicki, cerkiew i synagoga. We wrześniu 1939 r. Suwałki zostały zajęte przez Rosjan, ale później przekazano je Niemcom (układ z 28 IX 1939 r.). Niemcy dokonali eksterminacji ludności żydowskiej oraz polskiej inteligencji.

Konkatedra św. Aleksandra w Suwałkach

Klasycystyczną świątynię zbudowano w 1825 r., a przebudowano około 1845 według projektu Henryka Marconiego. Wewnątrz znajdują się obrazy Franciszka Smuglewicza.

Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła – dawna cerkiew

Kościół został wybudowany w 1900 r. jako cerkiew 5. Rosyjskiej Brygady Strzeleckiej. Po roku 1918 przejęli ją katolicy, a w 1923 roku duszpasterstwo wojskowe. Wówczas też przebudowano ją pozbawiając cech świadczących o pierwotnym przeznaczeniu.

Kościół ewangelicko-augsburski Świętej Trójcy

Klasycystyczny kościół ewangelicko-augsburski został wybudowany w 1841 r. Kościół jest jedyną czynną obecnie świątynią luterańską na Suwalszczyźnie. Nad mensą ołtarza zawieszony jest XIX-wieczny obraz przedstawiający Ostatnią Wieczerzę, namalowaną według słynnego fresku Leonarda da Vinci.

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa – dawna cerkiew

Kościół został zbudowany w latach 1838-1840 jako świątynia prawosławna pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny. Cerkiew projektował Henryk Marconi. W 1923 cerkiew została przebudowana na kościół katolicki.

Cerkiew pw. Wszystkich Świętych

Prawosławna cerkiew została wybudowana w 1892 r. Początkowo pełniła funkcję kaplicy cmentarnej. Jest to budowla drewniana, w stylu rosyjskim o konstrukcji zrębowej.

Molenna w Suwałkach

W Suwałkach znajduje się największa świątynia staroobrzędowska w Polsce. Drewniana molenna została zbudowana w 1912 r.

Ratusz

Ratusz w Suwałkach składa się z dwóch budynków wybudowanych w stylu klasycystycznym w 1834 – 1844 r. Obecnie mieści się tu siedziba Urzędu Miejskiego.

Dom Gubernatora

Śladem zaboru rosyjskiego jest Dom Gubernatora będący typowym przykładem miejskiej XIX-wiecznej kamienicy.

Maria Konopnicka

Maria Konopnicka urodziła się 23 maja 1842 roku w Suwałkach. W mieście znajduje się muzeum im. Marii Konopnickiej. Pisarka spędziła w Suwałkach pierwszych siedem lat życia.

Wigierska Kolej Wąskotorowa

Wigierska Kolej Wąskotorowa o długości 10 km biegnie wzdłuż południowego brzegu jeziora Wigry, między miejscowościami Płociczno i Krusznik. Kolejka jest cennym zabytkiem techniki oraz jedną z całorocznych atrakcji turystycznych regionu.

Kościół MB Anielskiej w Monkiniach

Na południowym skraju Jeziora Wigry znajdziemy drewniany kościół MB Anielskiej w Monkiniach wybudowany w 1924 r.

Kuchnia regionalna

W Suwałkach typowej kuchni litewskiej możemy posmakować w Karczmie Polskiej. W menu mamy tutaj kartacze, kiszki ziemniaczane, bliny litewskie, ryby (sielawa), placki ziemniaczane, a także placek karczmarki.

Pożyteczne informacje

• Karczma Polska, ul. Kościuszki 101a, Suwałki

Zaplanuj wycieczkę