Szczypta historii

Ziemia Kłodzka w X wieku stanowiła domenę wymordowanego słowiańskiego rodu Sławnikowiców (jednym z ostatnich jego przedstawicieli był święty Wojciech). Od 1003 roku ziemia kłodzka znajdowała się pod władzą Bolesława Chrobrego. W XI-XII w. stanowiła przyczółek czeskiej ekspansji na tereny władane przez Piastów, głównie Śląsk. Pokój kłodzki zawarty w 1137 roku między Bolesławem Krzywoustym a Sobiesławem I zakończył rozpoczętą w 1132 roku polsko-czeską wojnę o Śląsk, utrwalając rolę Kłodzka jako ważnego grodu na północno-wschodnich rubieżach Czech.

Bystrzyca Kłodzka w XIV w. stała się czeskim miastem królewskim. W 1473 r. książę ziębicki i hrabia kłodzki Henryk I Starszy z Podiebradów nadał Bystrzycy prawo mili. W latach 20. XVI w. w mieście zaczął szerzyć się luteranizm, ewangelicy przejęli kościół parafialny. Od 1567 r. miasto znalazło się pod bezpośrednim panowaniem Habsburgów, po wykupie hrabstwa kłodzkiego przez cesarza. W czasie wojny trzydziestoletniej Szwedzi podpalili miasto i przedmieścia (w 1646 r.). Od 1742 r. należało ono do Prus, a później do Niemiec. W 1945 miasto zostało włączone do Polski, dotychczasową ludność wysiedlono do Niemiec. Południowa część Kotliny Kłodzkiej z Bystrzycą i Międzylesiem należy do Polski przez 128 lat.

Bystrzyca i Nysa Kłodzka by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Kościół św. Michała Archanioła w Bystrzycy Kłodzkiej

Kościół św. Michała Archanioła pochodzi z końca XIII w. (wybudowano go w stylu romańskim), a został przebudowany w XV w. Kościół jest budowlą wzniesioną z kamienia i cegły. Najstarszym z zachowanych w świątyni zabytków jest rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem, umieszczona na głównym ołtarzu. W prezbiterium znajdują się rzeźby św. Franciszka Ksawerego i św. Jana Nepomucena dłuta Michaela Klahra starszego.

Gotycki kościół św. Michała Archanioła by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl
kościół św. Michała Archanioła by Halicki – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Dawny kościół ewangelicki – muzeum zapałek

Zespół dawnego kościoła ewangelickiego został wzniesiony w 1835 r., obecnie znajduje się w nim muzeum filumenistyczne. W 1843 r. stojącą obok kościoła Basztę Rycerską, pierwotnie będącą fragmentem miejskich murów obronnych, zaadaptowano na dzwonnicę. Po II wojnie świątynia stała opuszczona aż do roku 1964, kiedy to utworzono jedyne w Polsce muzeum filumenistyczne, gromadzące etykiety zapałczane, a także eksponaty związane z historią niecenia ognia.

Dawny kościół ewangelicki, ob. Muzeum Filumenistyczne by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Ratusz

Pierwszy ratusz pochodzący z średniowiecza został zniszczony podczas wojen husyckich. Obecna budowla została wzniesiona w 1854 r.

Rynek z ratuszem w Bystrzycy Kłodzkiej by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Na rynku stoi kolumna Trójcy Świętej pochodząca z 1736 r. która miała chronić miasto od pożarów, a także od zarazy, która w tym czasie dziesiątkowała okoliczną ludność.

Kolumna Trójcy Świętej by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Mury obronne w Bystrzycy Kłodzkiej

Mury obronne w Bystrzycy Kłodzkiej zostały wzniesione w pierwszej poł. XIV w. Fragmenty murów z Bramą Wodną, Basztą Kłodzką i Rycerską zachowały się do dzisiaj.

Mury obronne by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl
Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 4.0
Baszta Kłodzka by Halicki – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Baszta Rycerska z XVI w. była pierwotnie elementem średniowiecznych murów obronnych miasta, a w roku 1843 została przerobiona na dzwonnicę kościoła ewangelickiego.

Baszta Rycerska by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Kotlina Kłodzka

Kotlina Kłodzka to wąski skrawek doliny górnej Nysy Kłodzkiej rozciągający się od okolic Kłodzka do Międzylesia, otoczona przez Góry Bardzkie, Góry Bystrzyckie, Góry Złote i Masyw Śnieżnika. Pojęcie Kotlina Kłodzka często jest błędnie rozciągane na całą historyczną ziemię kłodzką. W Kotlinie Kłodzkiej możemy podziwiać kilka gotyckich kościołów, przekształconych w protestanckie w dobie reformacji. Wprowadzono wtedy empory i stąd często występują dwa poziomy łukowatych okien.

Kościół św. Mikołaja Domaszków

Kościół z XVI w. z wyposażeniem barokowym. Kościół jest otoczony murem i ma charakter obronny.

Kościół św. Mikołaja Domaszków by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Kościół św. Piotra i Pawła w Długopolu Górnym

Kościół św. Piotra i Pawła pochodzi z 1595 roku, a został przebudowany w stylu barokowym w XVIII w.

Kościół w Długopolu Górnym by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY 3.0

We wsi znajdują się dwa dwory: barokowy i empirowy.

Dwór empirowy by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY 3.0

Kościół św. Michała Archanioła w Gniewoszowie

Kościół św. Michała Archanioła w Gniewoszowie pochodzi z 1568 roku, został przebudowany w 2 połowie XVIII wieku na barokowy.

Kościół w Gniewoszowie by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY 3.0

Zamek Szczerba w Gniewoszowie

W Gniewoszowie znajdują się ruiny kamiennego zamku Szczerba z około XIV w. Zamek został wzniesiony na wysokim gnejsowym wzgórzu zamkowym wznoszącym się 520 m n.p.m. między Diabelskimi Skałkami.. Zamku został zniszczony przez husytów w XV w. i nigdy już go nie odbudowano.

Zamek Gniewoszów by ZeroJeden – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Kościół Nawiedzenia NMP w Niemojowie

Kościół Nawiedzenia NMP w Niemojowie został zbudowany w 1597 roku i przebudowany w 1716 roku. Wyposażenie ma barokowe, z ołtarzem którego autorstwo przypisuje się wybitnemu śląskiemu rzeźbiarzowi Michaelowi Klahrowi.

Kościół Nawiedzenia NMP w Niemojowie by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY 3.0

Kościół św. Piotra i Pawła w Goworowie

Kościół w Goworowie pochodzi z 1508 r., a przebudowano go w 1711 r.

Kościół w Goworowie by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY 3.0

W Goworowie znajduje się zespół pałacowy oraz park z XVIII-XIX w.

Pałac w Goworowie by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY 3.0

Międzylesie

Międzylesie to miasto z XIII w. przekazane we władanie klasztorowi cystersów z Kamieńca Ząbkowickiego. Za panowania Jana Luksemburskiego, w 1315 r. Międzylesie wraz z jego dobrami zostały odkupione od cystersów przez sprzymierzeńca króla, Ottona von Glubosa. Zagładę miastu przyniosły ze sobą wojny husyckie, w trakcie których w 1428 roku doszczętne spalono miasto, w tym kościół Bożego Ciała oraz zburzono zamek. Uratowała się jedynie okopcona dymem płonącego miasta zamkowa wieża, nazwana później Czarną Wieżą.

„Czarna Wieża” jedyna pozostałość po spalonym pałacu w Międzylesiu by Ktw – Praca własna, CC BY 3.0

Pałac w Międzylesiu

Zespół zamkowo-pałacowy pochodzi z XIV w. (pozostała Czarna Wieża), a został przebudowany w 1590 r. Obecnie jest to budowla trzyskrzydłowa, której skrzydła północne i wschodnie pochodzą z okresu baroku, zaś południowe renesansu; wewnątrz znajduje się dziedziniec ozdobiony wieloma elementami architektonicznymi; zespół połączony jest z kościołem parafialnym przejściem galeriowym.

Zamek w Międzylesiu by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY 3.0

Kościół Bożego Ciała w Międzylesiu

Gotycki kościół parafialny pw. Bożego Ciała pochodzi z 1350 roku, a został przebudowywany w 1560 roku. Wnętrze jest późnobarokowe. W prezbiterium znajduje się ambona w kształcie łodzi z masztem i żaglem wykonana w 1760 roku.

Kościół pw. Bożego Ciała by Krystian Kuchta – Praca własna, CC BY-SA 3.0

Kościół cmentarny św. Barbary

Późnogotycki kościół cmentarny św. Barbary pochodzący z XV w. został spalony przez Szwedów w 1643 r., a został odbudowany przez Tschirnhausów (właścicieli Międzylesia) w XVII wieku.

Kościół św. Barbary by Ktw – Praca własna, CC BY 3.0

 

Pałac Wilkanów

Zespół pałacowo-parkowy w Wilkanowie pochodzi z XVI/XVII w. Jest w stanie ruiny.

Pałac w Wilkanowie by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Sanktuarium „Maria Śnieżna” na szczycie Iglicznej

Na szczycie Iglicznej znajduje się barokowy górski kościółek z końca XVIII w., Sanktuarium wzniesiono w pobliżu miejsca, w którym pierwotnie stała ludowa figura Marii z Dzieciątkiem, przywieziona w 1750 z pielgrzymki do Mariazell w Austrii przez wójta Wilkanowa. Na wieść o cudownych uzdrowieniach postanowiono zbudować nowy kościół, który obecnie pełni rolę Sanktuarium Matki Bożej Przyczyny Naszej Radości „Maria Śnieżna”.

Sanktuarium Matki Bożej Przyczyny Naszej Radości „Maria Śnieżna” by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Wodospad Wilczki

Wodospad Wilczki ma 22 m wysokości.

Rezerwat przyrody Wodospad Wilczki by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Śnieżnik

Śnieżnik ma 1423 m n.p.m. i jest najwyższym szczytem Masywu Śnieżnika.

Szczyt Śnieżnika od strony południowej by Marcin Dąbrowski, praca własna, CC BY-SA 2.5

Pod szczytem Śnieżnika księżna Marianna Orańska poleciła wybudować na hali Pod Śnieżnikiem szwajcarkę, która obecnie stanowi główną część schroniska PTTK. Budowę ukończono w 1871 roku.

Schronisko PTTK „Na Śnieżniku” by Jacek Halicki – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Śnieżnik leży na europejskim dziale wodnym mórz Czarnego i Bałtyckiego. Przebieg działu pokrywa się w obrębie szczytu z przebiegiem granicy państwowej – potoki polskiej strony spływają do Bałtyku, czeskiej – do Morza Czarnego. Pod szczytem znajduje się źródło Morawy – jednego z największych dopływów Dunaju.

Źródło Morawy

Kuchnia regionalna

Polecamy pensjonat Alpejski Dwór w Międzygórzu. Menu jest oparte na tradycyjnych daniach kuchni domowej i regionalnej wzbogacone o własne, oryginalne propozycje szefa kuchni. Podbijamy serca i żołądki gości zupami, pysznymi pierogami, wybornym smakiem pstrąga kłodzkiego, piersi z kaczki w słodkim sosie bądź gulaszem z wołowiny sudeckiej. Na deser oferowane są: domowa szarlotka, pieczone jabłko z marcepanem czy też na miejscu  wypiekane bezy, ciasteczka i rogaliki drożdżowe.

źródło: www.alpejskidwor.pl/restauracja

Pożyteczne informacje

  • Pensjonat Alpejski Dwór, ul. Sanatoryjna 13, Międzygórze
  • trasa Wilkanów – sanktuarium pod Igliczną – Miedzygórze, znaki czerwone, 2:37 h, 7.3 km, suma podejść 453 m, suma zejść 285 m
  • trasa Międzygórze – schronisko PTTK – Śnieżnik, znaki czerwone, 3:26 h, 7.8 km, suma podejść 873 m, suma zejść 22 m

Zaplanuj wycieczkę