Szczypta historii

Wybraliśmy się na wycieczkę do południowej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, do zamku Lipowiec w Babicach. Teren Jury w okolicach Tenczynka należy do rdzennych terenów Polski i przynależy do państwa polskiego przez 907 lat.

Zamek Lipowiec

Na wapiennym wzgórzu Lipowiec (362 m n.p.m.), będącym częścią Garbu Tenczyńskiego, znajdują się ruiny zamku biskupów krakowskich. Z inicjatywy Jana Prandoty, biskupa krakowskiego rozpoczęto budowę zamku – od drugiej połowy XIII aż do początków XIV w. W czasach Kazimierza Wielkiego, zamek Lipowiec pełnił funkcję twierdzy granicznej, strzegącej przebiegający tutaj szlak handlowy z Małopolski na Śląsk. W XV w., zamek w dalszym ciągu pełnił funkcję strażniczą oraz rezydencjonalną biskupów krakowskich, jednakże rozszerzono ją na więzienie dla duchownych. Pożar i wojny szwedzkie stały się przyczyną upadku zamku. Budowla była częściowo zamieszkana niemal do końca lat 40. XIX w., potem zamek był już opuszczony.

Zamek Lipowiec by Borcejn – Praca własna, CC BY-SA 4.0
Zamek Lipowiec by Adamek47 – Own work, CC BY-SA 3.0 pl
Wieża zamkowa by Imperator, praca własna, CC BY-SA 3.0
Dziedziniec zamkowy by Olerys – Own work, CC BY-SA 3.0
Potężne mury zamkowe by Jerzy Strzelecki – Own work, CC BY-SA 3.0
Zamek Lipowiec by Dawid Skalec, praca własna, CC BY-SA 3.0
Zamek Lipowiec by Gadamowicz – Own work, CC BY-SA 3.0 pl

Skansen Wygiełzów

Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie to skansen, w którym zgromadzono i udostępniono do zwiedzania przykłady budownictwa drewnianego Krakowiaków Zachodnich – grupy etnograficznej zamieszkującej obszar od Bochni, przez okolice Krakowa, Proszowic, Oświęcimia, Wadowic, Olkusza, Miechowa, Chrzanowa, aż po rzekę Przemszę stanowiącą granicę z Górnym Śląskiem.

Kościół z Ryczowa by Jakub Hałun – Praca własna, CC BY-SA 4.0
Dom z Alwerni by Dariusz.Biegacz – Praca własna, CC BY-SA 4.0
Dwór z Drogini by Dariusz.Biegacz – Praca własna, CC BY-SA 4.0
Plebania z Bęczyna by Janusz Krzyżek (Januszk57) – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Kościół Wszystkich Świętych w Babicach

Eklektyczny zespół kościoła Wszystkich Świętych wybudowano w 1763 roku. Wykorzystano elementy starego gotyckiego kościoła z I poł. XVI w. Fundatorem był bp. Kajetan Ignacy Sołtyk. W latach 1891–1898 przedłużono korpus oraz dobudowano parę kaplic.

Kościół Wszystkich Świętych

Pałac Starzeńskich w Płazie

Pałac w Płazie został wzniesiony przed 1832 rokiem, staraniem Wincentego hr. Szembeka, na miejscu barokowego dworu. Dzisiejszy charakter nadała pałacowi gruntowna przebudowa, dokonana w latach 1900-1901 dla Adama hr. Starzeńskiego. Obecnie mieści się tu dom pomocy społecznej.

Pałac Starzeńskich w Płazie by Mariusz Paździora – Praca własna, CC BY-SA 3.0

 

Kościół Krzyża Świętego w Płazie

Gotycki kościół Podwyższenia Krzyża Świętego powstał w XVI wieku. We wczesnobarokowym ołtarzu głównym umieszczony jest obraz Pana Jezusa Ukrzyżowanego, dzieło Bronisława Abramowicza z 1885 r.

Kościół w Płazie by Zygmunt Put Zetpe0202 – Praca własna, CC BY-SA 4.0
Wnętrze kościoła w Płazie by Zygmunt Put Zetpe0202 – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Skałka triasowa w Bolęcinie

Na Górze Bolęckiej (koło Bolęcina) znajduje skałka triasowa zwana potocznie „Zamkiem”, Jest to niezwykle rzadki ostaniec skalny z triasu (a nie z jury) zbudowany z dolomitów. Skałka ma około 8 m wysokości.

Skałka triasowa w Bolęcinie. Źródło: Piotr Grzegorzek, www.bio-forum.pl/

Zaplanuj wycieczkę