Szczypta historii

Wybraliśmy się do Bolkowa leżącego u stóp Gór Kaczawskich. Nazwa miasta wywodzi się od imienia piastowskiego władcy Księstwa jaworskiego – Bolka I Surowego, który rozbudował istniejący tu zamek. Już w XI w. w okolicach obecnego miasta leżał gród pograniczny Świny, wzmiankowany w źródłach w 1108 r. W XII wieku była to kasztelania polska z warownym zamkiem, później gruntownie przebudowanym (zachowane ruiny). W XIII wieku w odległości ok. dwóch kilometrów od kasztelu założono osadę targową, położoną na skrzyżowaniu ważnych starych szlaków handlowych. Nastały czasy rozbicia dzielnicowego i miasto w XIII i XIV wieku znajdowało się w Księstwie jaworskim i świdnicko-jaworskim. Prawa miejskie otrzymało w 1276 roku.

Panorama Bolkowa (Rynek) z lotu ptaka by Neo[EZN] / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0

W 1392 r. księstwo jaworskie zostało włączone do Korony Czeskiej. Od 1526 Bolków pozostawał pod panowaniem Habsburgów. W 1703 miasto zostało sprzedane cystersom z Krzeszowa, wchodząc w skład dóbr klasztornych. W 1742 r. Bolków został zajęty przez Prusy. Polska otrzymała Bolków w 1945 r. Okolice miasta należą do Polski przez 393 lata.

Zamek w Bolkowie by Jacek Halicki – Own work, CC BY 3.0

Zamek Bolka I Surowego

Zamek w Bolkowie położony jest na Zamkowym Wzgórzu. którego zbocze urywa się od strony Nysy Szalonej ostrym urwiskiem. Zamek Bolków został zbudowany na polecenie księcia legnickiego Bolesława II Rogatki zwanego Łysym i później rozbudowany przez jego syna Bolka I Surowego, księcia świdnicko-jaworskiego. Z inicjatywy Bolka I rozbudowano szereg warowni kontrolujących przejścia z Czech na Śląsk przez pasmo Sudetów. Przyczyniło się to do utrzymania niezawisłości księstwa świdnicko-jaworskiego do końca XIV w. (najdłużej ze wszystkich śląskich księstw). W połowie XIV w. zamek połączono z systemem fortyfikacji miejskich. Bolko II był bezdzietny, dlatego adoptował córkę zmarłego brata Henryka (1343 r.), Annę i ustanowił ją dziedziczką księstwa. Anna wzięła ślub z królem czeskim Karolem IV i w konsekwencji w 1392 r. zamek przeszedł na własność królów czeskich. W 1491 r. oblegał zamek król czeski Władysław II Jagiellończyk. W 1703 r. po wygaśnięciu bolkowskiej gałęzi rodziny Zedlitz zamek wraz z miastem zostały sprzedane cystersom z Krzeszowa. W następstwie sekularyzacji edyktem z 1810 r. zamek przeszedł na własność skarbu państwa pruskiego i zaczął popadać w ruinę. W 1885 r. władze zezwoliły na rozbiórkę części murów, a pozyskany materiał przeznaczono na naprawę dróg.

Zamek w Bolkowie by Jacek Halicki – Own work, CC BY 3.0
Zamek w Bolkowie by Jacek Halicki – Own work, CC BY 3.0
Zamek w Bolkowie by Jacek Halicki – Own work, CC BY 3.0
Zamek w Bolkowie by Jacek Halicki – Own work, CC BY 3.0

Zamek posiada unikalną 25 m wieżę (zwaną wieżą głodową) posiadającą ostrze (tzw. dziób). Dziób jest skierowany w stronę wejścia – miejsca spodziewanego ataku i miał powodować ześlizgiwanie się kul armatnich po płaszczyznach wieży. W przyziemiu znajduje się loch głodowy, do którego pierwotnie można było się dostać jedynie z góry (10 m. wysokości). Skazańców zrzucano z góry, zwykle przeżywali oni około tygodnia choć zdarzało się, że zlizując wodę z murów udawało się im utrzymać przy życiu znacznie dłużej.

Wieża z dziobem by Jacek Halicki – Own work, CC BY 3.0

Na podzamczu znajduje się barokowa kapliczka z pietą.

Barokowa kaplica by Paweł; Szubert (talk) – Own work, CC BY-SA 3.0

Kościół św. Jadwigi w Bolkowie

Gotycki kościół św. Jadwigi zbudowano około 1250 r. W 1846 w. usunięto gotyckie szczyty i osadzono obecny czterospadowy dach. W kościele zachowała się ambona z 1619 r., sklepienia krzyżowe w części wczesnogotyckiej i kamienne rzeźby na szczycie północnej kruchty. Obok kościoła zachowała się murowana barokowa kaplica z pietą, pochodząca z 20. lat XVIII w. oraz figura św. Jana Nepomucena z 1724 r.

Kościół św. Jadwigi by Przykuta – Praca własna, CC BY-SA 3.0
Kościół św. Jadwigi
Kościół św. Jadwigi by Paweł; Szubert (talk) – Praca własna, CC BY-SA 3.0
Figura św. Jana Nepomucena by Aw58 – Own work, CC BY-SA 3.0 pl

Dawny kościół ewangelicki

Kościół zbudowano w poł. XIX w. Po II wojnie światowej zdemontowano część wieży z kopułą. Obecnie jest to sala gimnastyczna Zespołu Szkół Agrobiznesu.

Dawny kościół ewangelicki, obecnie sala gimnastyczna by Przykuta – Praca własna, CC BY-SA 3.0

Ratusz

Ratusz został wzniesiony w XIV w, a w 1827 r. przebudowano go na klasycystyczny.

Ratusz w Bolkowie
Ratusz, kamieniczki w Rynku
Kamienice przy Rynku by Piotr Marynowski / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-3.0

W Bolkowie w lipcu organizowane jest coroczne Castle Party – słynny festiwal gotyckiego rocka. Do miasteczka i na zamek przyjeżdża wtedy kilka tysięcy fanów, często przebranych w niesamowite stroje. Dominuje kolor czarny, nawet lody pojawiły się w kolorze czarnym!

Uczestnicy festiwalu gotyckiego rocka

Pałac w Kłonicach

W Kłonicach znajduje się pałac z XVI w., wraz z parkiem.

Pałac w Kłonicach by Sławomir Milejski – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Zamek Świnków w Świnach

Zamek został zbudowany z brunatno-czerwonego zlepieńca w 1108 r. Jest najstarszym prywatnym zamkiem na terenie obecnej Polski. Zamek był przez wiele lat w rękach rycerskiego rodu Świnków (od XIV do XVIII w).

Zamek w Świnach
Fosa i brama wjazdowa do zamku w Świnach
Zamek w Świnach
Brama wjazdowa
Zamek Świny by Kris Sliver, CC BY-SA 3.0

Pałac w Sadach Dolnych

Pałac zbudowany w 1618 r. przez rodzinę von Tschirnhaus, przebudowany w 1844 r. jest dzisiaj własnością prywatną.

Pałac w Sadach Dolnych by Edward Knapczyk – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Pałac w Bronowie

Rodzina Mutiusów przebudowała w 1780 r. ówczesny dwór z XVII wieku na istniejący do dzisiaj pałac, który zachował cechy baroku. Pałac znajduje się wstanie ruiny.

Pałac w Bronowie by: K. Czartoryski, NID, CC BY-SA-NC 3.0

Pałac w Pietrzykowie

Pałac z poł. XVII w. został przebudowany w połowie XVIII w.

Pałac w Pietrzykowie by Sławomir Milejski – Praca własna, CC BY 3.0

Dwór w Sadach Górnych

Barokowy dwór pochodzi z XVIII w.

Ruiny dworu by Irena Goderska – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Pałac w Dobromierzu

W Dobromierzu znajduje się zespół pałacowy i folwarczny. Klasycystyczny pałac pochodzi z I poł. XVIII w.

Pałac w Dobromierzu by Krzysztof Czartoryski, NID, CC BY-SA-NC 3.0

Kościół św. Michała Archanioła w Dobromierzu

Kościół św. Michała Archanioła w Dobromierzu byPitcairn2424 – Praca własna, CC BY-SA 3.0

Wieża widokowa na Wieżycy w Dobromierzu

Wieża upamiętnia bitwę pod Dobromierzem w 1745 r. stoczoną w ramach drugiej wojny śląskiej (1744-1745) pomiędzy Austrią a Prusami o panowanie nad Śląskiem. Setną rocznicę bitwy Prusy upamiętniły wzniesieniem wieży widokowej.

Dobromierz, wieża widokowa, fot. Krzysztof Czartoryski, NID, CC BY-SA-NC 3.0

Kościół św. Jana Chrzciciela w Starych Rochowicach

Kościół św. Jana Chrzciciela w Starych Rochowicach to gotycki kościół z XIV w. przebudowany w XVIII w.

Kościół św. Jana Chrzciciela w Starych Rochowicach by Edward Knapczyk – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Pałac w Starych Rochowicach

Pałac z XVIII w. Do 1945 należał do kompleksu dóbr rycerskich hrabiów Hoyos. Obecnie jest w stanie ruiny.

Pałac w Starych Rochowicach by Irena Goderska – Praca własna, CC BY-SA 4.0

Kuchnia regionalna

Na posiłek warto się udać do restauracji Hermes nad Nysą Szaloną. Serwowana jest tutaj kuchnia polska, typowe zupy żurek, pomidorowa, ogórkowa, barszcz oraz kuchnia śląska – pieczeń z kluseczkami śląskimi, kotlet schabowy smażony na patelni, pierogi oraz wspaniały pstrąg smażony na maśle.

Pożyteczne informacje

  • Restauracja Hermes, Jeleniogórska 2a, Bolków

Zaplanuj wycieczkę