Szczypta historii

Wybraliśmy się do Wejherowa, stolicy północnych Kaszub. Wejherowo jest położone w Pradolinie Redy–Łeby, ukształtowanej kilkanaście tysięcy lat temu przez ustępujący lądolód skandynawski (zlodowacenie północnopolskie, 115 tys. lat temu do 9,7 tys. lat p.n.e.). Wejherowo zostało założone w 1643 przez polskiego wojewodę Jakuba Wejhera. Po 1676 r. miasto przeszło na własność lokalnych rodzin magnackich (przez pewien czas należało także do Sobieskich).

Jakub Weiher – założyciel miasta

W wyniku I rozbioru Polski (1772) miasto włączono do Prus. W lutym 1920 roku Wejherowo zostało przyłączone do Polski przez błękitną armię generała Hallera. 9 września 1939 roku Wejherowo zajęte przez Niemców. Na przełomie 1939 i 1940 Niemcy rozstrzelali w lasach piaśnickich 12–14 tys. ludzi, w tym wielu wejherowian. Okolice Wejherowa należą do Polski przez 681 lat.

Pomnik Jakuba Wejhera by Andrzej Otrębski – Praca własna, CC BY-SA 3.0

Kościół i klasztor franciszkanów w Wejherowie

Klasztor franciszkanów został  ufundowany w 1650 r. przez Jakuba Wejhera. Początkowo został wybudowany kościółek ryglowy (szkieletowy). Następnie w 1755 r., w tym samym miejscu, został wybudowany nowy, murowany kościół, w stylu barokowym. Został on ufundowany przez hrabiego Piotra Przebendowskiego.

Kościół św. Anny by Izoldaw – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl
Kościół św. Anny by Dawid Galus – Own work, CC BY-SA 3.0 pl
Fasada kościoła św. Anny. Obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza oraz św. Franciszka i św. Antoniego by Panek – Own work, CC BY-SA 3.0

Od 2003 w kościele odczytywane są kaszubskie tłumaczenia Biblii, które czyta Danuta Stenka – podczas corocznych koncertów w ramach projektu „Verba Sacra”.

Kalwaria Wejherowska

Kalwaria Wejherowska została ufundowana przez wojewodę Wejhera w latach 1649–1659 r. Składa się ona z 26 barokowych, rokokowych i neogotyckich kaplic położonych na trzech wzniesieniach noszących nazwy: Góry Oliwnej, Góry Syjon i Góry Kalwarii. Jest ona perłą architektury sakralnej Polski Północnej i obok Kalwarii Zebrzydowskiej i Pakoskiej jest najstarszym sanktuarium Męki Pańskiej w Polsce. Opiekują się nią franciszkanie z wejherowskiego klasztoru św. Anny.

Kalwaria Wejherowska, kaplica Grobu Chrystusa by Szczebel07 – Own work, CC BY-SA 3.0 pl
Kalwaria Wejherowska, Kaplica Szymona Cyrenajczyka by Szczebel07 – Own work, CC BY-SA 3.0 pl
Kalwaria Wejherowska – Kaplica „Pierwszy upadek Chrystusa” by Izoldaw – Own work, CC BY-SA 3.0 pl
Kalwaria Wejherowska – kościół Trzech Krzyży by Grzegorz C.Skwarliński – Own work, CC BY-SA 3.0 pl

Pałac Keyserlingków i Przebendowskich – Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej

Zespół pałacowo-parkowy został założony przez Przebendowskich w XVIII w. Obecnie istniejący pałac został zbudowany przez ostatnich właścicieli dóbr wejherowskich – Keyserlingków. Obecnie mieści się tam siedziba Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej. W zbiorach Muzeum znajdują się bezcenne zabytki piśmiennictwa i muzyki, których niejednokrotnie nie zobaczymy w innych instytucjach. W ciągu 40-tu lat działalności Muzeum pozyskało większość pierwodruków i kolejnych wydań utworów kaszubskojęzycznych, niezwykle rzadkich czasopism, zbiorów pieśni i innych druków.

Pałac – Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej By Dawid Galus – Own work, CC BY-SA 3.0 pl
Park Majkowskiego wraz z Pałacem Przebendowskich i Keyserlingów (budka lęgowa na stawie) by Maksinski – Own work, CC BY-SA 4.0
Park Majkowskiego by Dawid Galus – Own work, CC BY-SA 3.0 pl

Kolegiata św. Trójcy

Kościół św. Trójcy z fundacji Jana Przebendowskiego postawiono w 1755 . na miejscu dawniejszego kościoła z 1644 r. Świątynia jest w stylu barokowym. We wnętrzu kościoła znajdują się późnobarokowe ołtarze, rokokowa ambona i chrzcielnica.

Kolegiata św. Trójcy by Dawid Galus – Own work, CC BY-SA 3.0 pl
Wnętrze kolegiaty – ambona by PawełS – Own work, CC BY-SA 4.0

Kościół św. Stanisława Kostki – dawny ewangelicki

Kościół z pięcioma wieżami został wybudowany w 1908 w stylu neogotyckim dla parafii ewangelickiej. W okresie międzywojennym była to główna świątynia wejherowskiej Ewangelickiego Kościoła Unijnego. W 1945 została przejęta na potrzeby kultu katolickiego.

Kościół św. Leona Wielkiego i Stanisława Kostki by Cezary – Own work (zmodyf.), CC BY-SA 3.0 pl
Kościół św. Leona Wielkiego i Stanisława Kostki by Starscream – Own work, CC BY-SA 3.0
Kościół św. Leona Wielkiego i Stanisława Kostki by Cezary – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Ratusz

Ratusz został wzniesiony w 1908 roku. Architektura budowli nawiązuje do stylu empire. Trzy razy dziennie z wieży wejherowskiego ratusza rozbrzmiewa „Marsz Kaszubski” Hieronima Derdowskiego.

Ratusz miejski by Maksinski – Praca własna, CC BY-SA 4.0
Ratusz by Dawid Galus – Own work, CC BY-SA 3.0 pl

Piaśnica – pomorski Katyń

Masowe egzekucje w Piaśnicy rozpoczęły się pod koniec października 1939 i były kontynuowane do początków kwietnia 1940. Stanowiły element tzw. akcji „Inteligencja”, a ich wykonawcami byli funkcjonariusze SS oraz członkowie paramilitarnego Selbstschutzu. Historycy oceniają, że ofiarą ludobójstwa dokonanego w lasach piaśnickich padło od 12 tys. do 14 tys. ludzi. Piaśnica stanowi największe, po KL Stutthof, miejsce kaźni ludności polskiej na Pomorzu w okresie II wojny światowej. Nazywana jest czasem „pomorskim Katyniem” lub „Kaszubską Golgotą”.

Pomnik Ofiar Piaśnicy by Marcin Drewa – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl
Kaplica–mauzoleum by Marcin Drewa – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl

Kuchnia regionalna

W parku wejherowskim, nieopodal pałacu, znajduje się La Belle Cafe. Znajdziemy tam sporo tradycyjnych potraw regionalnych, np. zupę rybną. Polecamy wspaniałe desery.

Pożyteczne informacje

  • Hejnał z wieży ratusza w Wejherowie: trzy razy dziennie, o godz. 12, 15 i 18 rozbrzmiewa „Marsz Kaszubski” Hieronima Derdowskiego.
  • La Belle Café, Park Majkowskiego (ul. Parkowa), Wejherowo

Zaplanuj wycieczkę