Cieplice Śląskie Zdrój – najstarsze polskie uzdrowisko

Szczypta historii

W piastowskich czasach powstał gród Jelenia Góra założony przez Bolesława III Krzywoustego. Pod panowaniem książąt jaworsko-świdnickich miasto prężnie się rozwijało, w 1299 powstał młyn, w 1311 karczma, w 1361 piwiarnia, a w okolicy rozwijało się górnictwo rud żelaza i hutnictwo szkła. W 1392 r. na mocy układu o dziedziczeniu Jelenia Góra przeszła pod panowanie czeskie. Od zasiadających na praskim tronie Jagiellonów otrzymała szeroką samodzielność i prawo bicia własnej monety. Rozwój przerwała wojna trzydziestoletnia (1618 – 1648), podczas której miasto uległo zniszczeniu i spaleniu. Miasto wraz z całym Śląskiem w 1742 r. przeszło w ręce Prus, a później Niemiec. W czasie II wojny światowej miasto nie doznało żadnych zniszczeń i zostało zajęte przez wojska radzieckie dopiero po kapitulacji Niemiec. Jelenia Góra została włączona do Polski w 1945 r. W latach 70-tych XX w. do Jeleniej Góry przyłączono szereg miejscowości: Czarne, Cieplice Śląskie Zdrój, Sobieszów, Maciejową i Jagniątków. Łączny czas przynależności Jeleniej Góry do Polski wynosi 393 lata. Przypomnijmy, że czas przynależności do Czech wynosił 350 lat, a Prus i Niemiec 203 lata.

Zabytki Cieplic Zdrój

Według legendy, tutejsze źródła miały zostać odkryte w 1175 przez księcia Bolesława Wysokiego w czasie pogoni za jeleniem podczas polowania. Miejscowość była wzmiankowana już w 1281 r., kiedy to książę Bernard Lwówecki darował joannitom ze Strzegomia miejscowość Calidusfons (Ciepłe źródła). Stąd jest to najstarsze uzdrowisko na ziemiach polskich. Od połowy XIV wieku do 1945 roku Cieplice stanowiły własność rodziny Schaffgotschów, którzy od XVII wieku, to jest od spalenia się zamku Chojnik, posiadali w tutejszym pałacu (wielokrotnie przebudowywanym) główną rezydencję rodu. 9 lipca 1403 roku Gotsche Schoff II sprowadził tu z Krzeszowa cystersów i oddał im tutejszy klasztor, źródło ciepłej wody oraz mieszkańców. Już rok później utworzyli oni w Cieplicach szkołę. Cystersi gospodarzyli tu do sekularyzacji w roku 1810. Od 1897 r. do Cieplic docierał tramwaj z Jeleniej Góry. W połowie XIX w. powstało tutaj uzdrowisko.



Kościół św. Jana Chrzciciela e Cieplicach

Kościół św. Jana Chrzciciela został zbudowany w 1714 r. w stylu barokowym. We wnętrzu warto zwrócić uwagę na ołtarz główny z obrazem Michaela Willmanna.



Przy kościele św. Jana Chrzciciela znajduje się wolnostojąca dzwonnica z 1711 r.

Klasztor cystersów

Klasztor cystersów, obecnie pijarów pochodzi z 1550 r. Mieści się w nim Muzeum Przyrodnicze.

Park zdrojowy

Park zdrojowy rozpościera się za pałacem Schaffgotschów.



Kościół ewangelicki Zbawiciela w Cieplicach

Kościół ewangelicki został zbudowany w 1779 r.



Pałac Schaffgotschów w Cieplicach

Pałac został wzniesiony w latach 1784–1809 przez rodzinę Schaffgotschów. Fasada główna jest długa na 81 m i liczy 21 osi okiennych. Od 1975 r. pałac należy do Politechniki Wrocławskiej. Pałacowy park przekształcono w Park Zdrojowy.



Zabytki Sobieszowa

Kościół św. Marcina

Kościół pochodzi z początku XIV w. W XVIII w. został przebudowany przez cystersów.



Dawny zbór ewangelicki w Sobieszowie

W dawnym kościele ewangelickim z 1745 r., mieści się obecnie kościół rzymskokatolicki pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. W 1960 r. umieszczono tutaj obraz Chrystusa Dobrego Pasterza z otwartym sercem na tle Karkonoszy.



Zamek Chojnik

Zamek Chojnik zbudowany został w 1364 r. W 1392 r. zamek otrzymał od księżnej Agnieszki (ród książąt piastowskich linii świdnicko-jaworskiej) rycerz Gotsche Schaff, protoplasta rodu Schaffgotschów, w którego rękach pozostawał do 1945 r. Obecnie mieści się tu najstarsze na Śląsku bractwo rycerskie, które co roku w sierpniu organizuje Turniej Kuszniczy „O złoty bełt Chojnika”.



Pałac w Sobieszowie

Po pożarze w roku 1675 zamku Chojnik, rodowego gniazda Schaffgotschów, jego właściciele zmuszeni byli do wzniesienia nowej siedziby. Budowę barokowego pałacu rozpoczęto w 1705 r. na zlecenie Antona von Schaffgotscha. Zakończenie prac budowlanych nastąpiło w 1712 r. Pałac początkowo był główną siedzibą rodu. Po przeprowadzce Schaffgotschów do pałacu w Cieplicach stał się ich rezydencją letnią. Obecnie znajduje się tu Centrum Muzealno- Edukacyjne Karkonoskiego Parku Narodowego.



Zabytki Jagniątkowa



Zabytki Maciejowej

Kościół św. Piotra i Pawła

Gotycki kościół został zbudowany w 1319 r. Główny ołtarz z rokokową i klasyczną ornamentyką pochodzi z II połowy XVIII w. Barokowa chrzcielnica z połowy XVIII w. została wykonana z marmuru wojcieszowskiego.

Zabytki Piechowic

Pałac Pakoszów

Pałac wzniesiono w 1725 roku na zlecenie Johanna Martina Gottfrieda – burmistrza Jeleniej Góry. W 1771 roku włości w drodze mariażu przechodzą w ręce rodziny Hessów, w których pozostały aż do 1945. W tym czasie przeprowadzono niewielki remont oraz uzupełniono wyposażenie. Po II wojnie światowej budowla była wykorzystywana przez różne instytucje, aż w 2004 roku stała się własnością potomków dawnych właścicieli.

Salę balową, o długości ponad 100 metrów, zdobi plafon z malowidłami przedstawiającymi sceny alegoryczne, których autorem jest J. F. Hoffman.

Kuchnia regionalna

Na tradycyjne polskie i regionalne potrawy powinniśmy się wybrać do gospody Wedle Bucków w Jagniątkowie. Gospoda mieści się w drewnianej chacie. Dostaniemy tu tradycyjne polskie potrawy: schabowy, żeberka, wątróbka, pierogi, czy też ryby. Specjalnością są polędwiczki z miodowym sosem oraz lokalna jagnięcina.

Pożyteczne informacje

• Gospoda Wedle Bucków, ul. Agnieszkowska 2a Jagniątków

Zaplanuj wycieczkę